De zwarte meteoor

Vroeger was ik dagelijks te vinden op de groene velden van onze plaatselijke sportvereniging. Sinds de dood van mijn broertje Michiel kon ik het simpelweg niet meer opbrengen om mij te vertonen op de vereniging. Lopend richting de begraafplaats zie ik in de verte een imposante mast fier en trots boven een boom uitsteken. Kiezelstenen zo klein als doperwten produceren een knarsend geluid wanneer ik traag het eindeloze pad afstruin. Naarmate zijn graf dichterbij komt voel ik mijn tranen steeds sneller naar boven komen, terwijl een gevoel van eenzaamheid mijn gestel terroriseert als een niet te bestrijden bacterie. De donkerrode roos, stevig omklemt in mijn linkerhand, lijkt bij elke stap meer en meer te verwelken.

Het is alweer bijna een jaar geleden dat mijn broertje het leven heeft gelaten. Ik sta momenteel aan zijn graf. Zo te zien heeft mama enkele kaarsen, bloemen en foto’s neergelegd. Enkele bloemstukjes laten het graf eruit zien als een kindertuintje met een ongekende emotionele waarde. Ik kniel met een ongekende souplesse neer bij het graf en streel geleidelijk de robuuste grafsteen. Vervolgens glijden mijn lichtelijk behaarde vingers langs zijn naam en data, uitgehouwen in steen. Als een slechtziende in het pikdonker tast ik de gehele steen af, druk mijn voorhoofd er zachtjes tegenaan en begin hoorbaar te snikken. Mijn tranen slaan als meteorieten in op de nietsvermoedende grond, terwijl mijn rechterhand de grond aftast op zoek naar enig houvast om mijn instabiele lichaam te ondersteunen.

Mijn broertje Michiel had net als zoveel mensen op deze aardkloot een idool in de voetbalwereld. Deze voetballer in kwestie was een ongelooflijk groot talent en op 16-jarige leeftijd speelde hij al zijn eerste interland voor het zwarte team van Zuid-Afrika. Het ging hem aardig voor de wind in zijn geboorteland, waardoor een transfer naar Engeland binnen enkele weken een feit was. In het jaartal 1957 zou Steve Mokone voor een vergoeding van 100 euro het vliegtuig nemen naar Nederland. Heracles Almelo zag brood in de doelpuntenmachine. Een gouden aankoop zou later blijken. Voordat hij zich zou gaan manifesteren als doelpuntenmachine bij de Heraclieden was hij volslagen onbekend, zo ook bij de spelersgroep van Heracles Almelo. Er werd vooraf getwijfeld over zijn komst. Iedereen vroeg zich af wat die donkere meneer uit Zuid-Afrika wel niet te zoeken had in hun dorp.

Mokone voetbalt het eerste jaar voor een salaris van zeshonderd gulden. Het blijkt een zeer succesvol seizoen waarin Heracles zal promoveren en waarin Mokone aan de lopende band blijft scoren. De spelers ontmoeten zelfs koningin Juliana en prins Bernhard. Of hij een Surinamer is, wil de prins weten. En of hij het naar zijn zin heeft in Nederland.

Mokone is een typische Zuid-Afrikaanse voetballer, in de zin van het woord dat hij niet al te groot is en zijn fysieke gesteldheid ook het een en ander te wensen overlaat. Maar deze zwakheden worden gecompenseerd door zijn fantastische mentaliteit, zijn snelheid en zijn neusje voor de goal. Het is duidelijk dat Heracles’ nieuwe ster een geraffineerde balvirtuoos is die zowel kan dribbelen, een perfecte pass kan geven en zelfs een ware afmaker is. Geef Mokone de bal en je zou daar in principe al een heel verhaal over kunnen schrijven. De vreugde in Almelo voert de boventoon, Mokone beschouwt men als een waar fenomeen. Aan deze vreugde komt echter abrupt een einde wanneer Mokone op 3 juli 1958 vertrekt richting Wales.

Op 22 augustus 1959 scoorde hij de openingstreffer in zijn debuutwedstrijd tegen concurrent Liverpool, die eindigde in een historische 3-2 overwinning voor de club uit Wales. Nadat hij nog maar twee doelpunten kon produceren werd hij gehaald door het wereldberoemde FC Barcelona. Omdat deze club haar quotum had bereikt voor wat betreft het aantal buitenlandse spelers, werd hij verhuurd aan de Franse grootmacht Olympique de Marseille. Daarna vertrok hij naar het Italiaanse Torino FC om ook daar zijn kunsten te vertonen. Hij won met zijn ploeg zijn debuutwedstrijd met 5-2 van Verona. Mokone scoorde alle vijf de doelpunten. Later zou een overstap naar Valencia het begin van het einde zijn. Na blessureleed en een avontuur in Australie besluit Steve Mokone een punt achter zijn loopbaan te zetten. Ondanks zijn merkwaardige verhuizing uit Nederland zal deze Afrikaanse sterspeler altijd in de harten gesloten zijn van iedereen afkomstig uit Almelo. Steve Mokone is de grootste voetballer die ooit in het zwart-witte tenue heeft rondgelopen. Bedankt.

Middels deze ode aan zowel Steve Mokone als mijn broertje Michiel wil ik dit diep treurige hoofdstuk afsluiten. Ditzelfde verhaal ligt bij het graf van mijn broertje, rustend tegen de kille grafsteen. Dit gezegd hebbende wandel ik wederom het eindeloze pad af. Ik loop naar de uitgang van het kerkhof en voel de aanwezigheid van mijn kleine broertje steeds verder wegzakken. Kiezelstenen zo klein als doperwten produceren een knarsend geluid wanneer ik traag doorloop. Het geluid wordt steeds minder naarmate mijn voetstappen vorderen. Ik draai mijzelf nog eenmaal om, kijk een moment naar de doodstille begraafplaats en zeg dan: “Ik hou zo ongelooflijk veel van je, lieve Michiel.” Hierna loop ik door, terug de wereld in.v