Wetenschap verklaart voortdurend Champions League-echec PSG
De finale van de Champions League is voor voetbalminnend Europa de kroon op het seizoen. Nadat de nationale prijzen vergeven zijn en de mindere goden hun finale mochten spelen, strijden de twee beste Europese clubs van dit jaar om de cup met de grote oren. Daarachter schuilen echter de verhalen van ‘weer net niet’, ‘gebrek aan ervaring’ of ‘kwaliteit tekort’. Een van die verhalen noemt Paris Saint-Germain, dat bodemloze investeringen van de afgelopen jaren het liefst uitbetaald ziet worden in gouden Champions League-medailles. De logische vraag: waarom lijkt het toch steeds maar niet te lukken? Het minder logische antwoord: superkippen.
Door Kevin van Buuren
Het ambitieuze Qatar Sports Investments start in de zomer van 2011 de samenwerking met Paris Saint-Germain, onder leiding van Nasser Al-Khelaïfi. De vereniging is dan even glamorous als haar stad. De naam schetst verwachtingen van een sprookjesachtige wereld waarin iedere liefde perfect is; dat beeld verandert wanneer je rommelige straten en de koude Eiffeltoren van dichtbij ziet. Ook bij PSG is het geen rozengeur en maneschijn. De laatste landstitel dateert uit 1994. De Qatari beloven PSG groter dan ooit te maken. Ten eerste met transfers als megatalent Javier Pastore van Palermo en Blaise Matuidi van Saint-Étienne, maar slechts één prins moet de schone slaapster wakker kussen: David Beckham, die uiteindelijk in 2013 tekent.
Beckham, dan al 36 jaar, belichaamt de doelen van QSI en PSG. Zijn fluwelen rechterbeen is niet de hoofdreden van zijn komst, geeft ook Al-Khelaïfi toe. “Beckham gaat verder dan de sport. Hij is een ambassadeur, een merk, een voorbeeld. Maar ook nog steeds een hele goede voetballer.” Zijn laatste zin moet de aandacht afleiden van de voornaamste reden tot kopen: Beckham is een superster. Alhoewel, ook sportief succes volgt. PSG wint tussen 2013 en 2023 negen landstitels en zes bekers. In 2015 is het de eerste Franse club ooit die alle vier de nationale prijzen pakt. Ondertussen passeren namen als Zlatan Ibrahimovic, Edinson Cavani, Thiago Silva en Ángel Di María, Lionel Messi en Sergio Ramos. En de grootste kersen op de taart: Neymar, die in 2017 overkomt van Barcelona voor 222 miljoen euro, en Kylian Mbappé, waarvoor Monaco 180 miljoen euro betaald krijgt in 2018. Toch blijft er één prijs missen.
Met de bodemloze middelen en grootse voetbalnamen waarmee Parijs prijkt, lijkt ook de Champions League een kwestie van tijd. De club geeft sinds 2011 nog net geen 1,6 miljard euro uit. Daarmee staat het liefst op een zesde plaats op de Europese ranglijst, maar met slechts iets meer dan een half miljard aan inkomsten, is alleen het saldo van Manchester United slechter. Desondanks blijft het gereserveerde plekje in de prijzenkast opnieuw een seizoen leeg. Les Parisiens bereiken vrijwel ieder seizoen de knock-outfase van het begeerde toernooi, maar stranden telkens. Het grootste drama voltrekt zich in 2017, wanneer Barcelona aan de hand van Neymar een 4-0 verlies ombuigt door thuis met 6-1 te winnen. If you can’t beat them, make them join you, dachten de Qatari, maar ook met Neymar lukt het niet. Het dichtst bij komt PSG in 2020. Dan is Bayern München in het Estádio da Luz in Lissabon met 1-0 te sterk.
Te veel superkippen
Zo veel sterspelers, maar nooit die hemelse prijs, hoe kan dat toch? Evolutiebioloog William Muir bootste in de jaren negentig het haantjesachtige transferbeleid van het huidige Paris Saint-Germain na in een kippenren. Hij liet twee soorten kippen apart van elkaar leven. Muir nam alle toppresteerders, die meer eieren legden dan hun soortgenoten, apart en creëerde een groep ‘superkippen’. Daartegenover stelde hij een toom gemiddelde ei-leggers samen met de vraag: welk team werkt het productiefst? De maatstaaf was simpel. Muir hoefde alleen de eieren te tellen.
Het was echter een andere factor van die telling die zijn bevindingen kracht bijzette. Ten eerste was de gemiddelde groep in topvorm. Gezond, welgevoed en een flink aantal eieren. Hoeveel dat er precies waren, werd een overbodige statistiek door de groep ‘superkippen’. Daar waren namelijk nog maar drie kippen in leven. De rest was meedogenloos doodgepikt. De conclusie van het onderzoek was niet alleen dat ‘gebalanceerde samenwerking de beste manier is’, deze zogenaamde ‘superkippen’ presteren vaak ook beter omdat zij uit egoïsme de productiviteit van anderen de kop indrukken.
Onderneemster, CEO en professor Margeret Heffernan gebruikt de kippenanalogie in haar TED-talk Forget the pecking order at work. “De afgelopen veertig jaar runnen we bedrijven en samenlevingen volgens het superkippenmodel: we denken dat success bereikt wordt door de supersterren alle macht en middelen te geven. Het resultaat is hetzelfde als in Muirs onderzoek: agressie, disfunctie en verspilling.” Ook ondernemersgoeroe Simon Sinek besprak in zijn toespraak Performance vs Trust een soortgelijke teamindeling. “De Navy SEALs selecteren hun allerbelangrijkste team op performance en vertrouwen. Ze hebben liever iemand die torenhoog scoort op vertrouwen, en gemiddeld of zelfs lager op performance, dan andersom. De high performance-low trust-persoon is een toxische leider en teamgenoot.
Op naar de sterren…
Te veel haantjes, te veel sterren, te veel high performance-low trust… het zou de reden kunnen zijn dat PSG zich niet redt in een elite toernooi. Daarin moet het misschien een voorbeeld nemen aan een atypisch rolmodel; de grondlegger van het ‘superkippensysteem’: Real Madrid. Bij die club belooft ondernemer Florentino Pérez dat hij het de grootste club ter wereld zal maken, mits hij voorzitter wordt. Na zijn verlies van de verkiezingen in 1995 haalt hij de socios del Real Madrid over. “Luis Figo (van Barcelona, red.) zal mijn eerste aankoop zijn. Lukt dat niet, dan betaal ik alle tickets van de socios dit seizoen.” Pérez wint de verkiezingen en haalt in juli 2000 Figo over de omstreden transfer te maken. Daarmee luidt hij het begin in van het Galáctico-tijdperk.
De jaren daarop volgen spelers als Zinédine Zidane, de Braziliaan Ronaldo en David Beckham, vreemd genoeg sterren waarmee Real Madrid te weinig presteert. Later, wanneer Peréz na zijn aftreden in 2006 in 2009 herkozen wordt, poogt Real opnieuw met Ballon d’Or-winnaars Kaká en Cristiano Ronaldo. Allen spelers die, om met Al-Khelaïfi te spreken, ‘verder gaan dan de sport’. Buitenaards veel verder. Los Galácticos. De legendarische reeks Champions League-titels van 2014, 2016, 2017 en 2018 kwam mede dankzij Galácticos als Ronaldo, Gareth Bale, Karim Benzema, Toni Kroos en Luka Modric, waardoor PSG er goed aan lijkt te doen een dergelijk voorbeeld te volgen. Echter is het recentste Champions League-succes van Real Madrid, in 2022, resultaat van een non-Galáctico-beleid, eentje die volgens de theorieën van Muir, Heffernan en Sinek betrouwbaarder is om bij een andere club te implementeren.
Wanneer we een selectie-analyse van Michael Cox van The Athletic vertalen naar bovenstaande theorieën, dan bezit de Koninklijke een uitgebalanceerd team. Natuurlijk zijn er nog galactische ‘superkippen’ als Benzema, Kroos en Modric, maar gezien hun bewezen loyaliteit en mentorschap naar jonge sterren zouden zij uitstekend scoren op de trust-performance-barometer. Die betreffende jonge sterren behoren nu tot de topaankopen van Real Madrid. Spelers als Rodrygo, Edouardo Camavinga, Aurélien Tchouaméni, Éder Militão en Vinícius kwamen niet binnen als spelers die verder zijn dan de sport, maar juist jongens die de sport verder moeten brengen. Zij worden gestructureerd klaargestoomd voor het volgende tijdperk. Daarbij zitten nog de trouwe dienaars, spelers die alles doen voor het team en de club, zonder zelf te hoeven opvallen. Nacho, Dani Carvajal, Lucas Vázquez en Marco Asensio. Aangevuld met een trainer die bij Bayern München als ‘gedateerd’ werd beschouwd, maar bij Madrid als lijm tussen de lagen dient: Carlo Ancelotti. “De enige Galáctico”, analyseert Cox, “is eigenlijk Eden Hazard. Niets symboliseert het anti-galáctico-beleid meer dan de duidelijkste galáctico die de vergeten man van de club wordt.”
Het saldo van Real Madrid komt sinds 2011 uit op om en nabij -300 miljoen euro, met uitgaves van 1,3 miljard en een miljard aan inkomsten uit transfers. De club is verder gaan kijken dan de grote namen, en stelde zorgvuldig een succesvolle selectie samen met leiders, volgers en rijzende sterren die naar de leiders opkijken. In het moderne voetbal, waar underdogs steeds beter opgeleid worden in het winnen van topploegen, is de Champions League niet meer op papier te winnen. De grootste namen winnen niet per se. Een goed team bouwen gaat om balans, de juiste cultuur en spelers die daarin samen floreren. Niet om op elke positie de beste speler. Nederlands orakel Johan Cruijff wist dit natuurlijk al zonder kippen. “Wat heb je nou liever? Eén goed elftal, of elf goede ééntallen?”
We built this City
Huidig Champions League-winnaar Manchester City heeft dit sinds de overname in 2008 ondervonden. Alhoewel het succes makkelijk te bagatelliseren is met het feit dat the Citizens dat de club sinds de overname van Sheik Mansour in 2008 meer dan 2,3 miljard euro uitgaf. Dat het daartegenover iets meer dan 855 miljoen aan transferinkomsten genereerde, symboliseert de blanke cheque waarmee onder meer hedendaags trainer Josep Guardiola mag werken. Desondanks schuilt er meer achter het succes dan slechts bakken biljetten. Guardiola kan na dit seizoen, met de treble en het lied van Amerikaanse rockband Starship op de achtergrond, trots meezingen: “We built this City.”
Dat bouwen makkelijker is met een bodemloze financiële put, neemt niet het verschil in beleid tussen de clubs uit Manchester en Parijs weg. PSG stuurt Galtier, evenals trainers voor hem die teleurstelden in de Champions League, na één seizoen de laan uit. Daarmee komt de club bij zijn zevende hoofdtrainer sinds 2010/11. Daarvan bleef Laurent Blanc het langst: drie seizoenen. Guardiola is daarentegen de derde trainer van City sinds datzelfde seizoen. De Spanjaard gaat na de vakantie aan zijn achtste seizoen beginnen in Engeland. Dat terwijl hij in zijn eerste seizoen geen enkele prijs won; een ondenkbaar scenario in Parijs.
Uiteraard trok hij grote spelers aan, voor veel geld, maar achter de schermen was hij altijd bezig met het bouwen van een complete selectie. Aanvoerder Ilkay Gündogan en John Stones, waarvan met name laatstgenoemde lang niet altijd onomstreden was, waren twee van zijn eerste aankopen. Zij kregen, evenals de trainer zelf, lang de tijd om te rijpen tot de wereldtoppers van nu. Ook Wesley Sneijder erkende het verschil tussen kopen en bouwen tegenover Voetbalzone. “Een coach is belangrijk bij het smeden van het team. Hij kon veel spelers kopen, maar geen echt team.” Ook Jack Grealish benadrukte na de Champions League-finale hoe speciaal het was dit te presteren met ‘deze groep spelers en deze staf’. En ook hij, in 2021 voor ruim 100 miljoen euro gekocht, ondervond wat vertrouwen in het bouwproces hebben betekent. “Guardiola is een genie. Ik heb hem bedankt. Vorig jaar, toen ik hier voor veel geld heen kwam en crap speelde… Hij gaf mij de tijd en het vertrouwen om mij dit platform te geven en te presteren.”
Ga jij die Jackpot winnen? Koop dan nu je lot voor de trekking en speel mee.
Meer nieuws
Geen penalty na zelden vertoonde handsbal in de KKD: ‘Dit is donkerrood’
Mark van Bommel genoemd als mogelijke trainer halve finalist Champions League
Johan Derksen: ‘Je kunt niet meer om hem heen in het Nederlands elftal’
Xavi Simons zorgt voor negatieve primeur tijdens puntenverlies RB Leipzig
‘Hij was een dertien in een dozijn-voetballer voor Slot naar Feyenoord kwam’
Naam uit de Premier League getipt aan Feyenoord: ‘Geweldige veldtrainer’
Meer sportnieuws
Wat een onzin. Dat iemand de moeite neemt om dit allemaal te typen.
Als ik de vertaalslag maak naar het voetbal denk ik dat het idee is dat je alleen echt succesvol kan zijn als je investeert in het collectief i.p.v. individuen. Met iets mindere spelers die elkaar perfect aanvullen kan je verder komen dan supersterren die niet op elkaar ingespeeld zijn en liever voor eigen succes gaan. Er wordt ook genoemd dat de coach bij PSG nooit lang mag blijven en de kans krijgt om iets op de bouwen
Theoretisch heel logisch. En er zijn echt wel voorbeelden te noemen die deze theorie ondersteunen. Maar er zijn er ook legio te noemen waar dit gewoon niet waar is. Neem Barcelona met messi, iniesta, xavi, piqué. Real met Roberto carlos, zidane etc. Het heeft njks met de hoeveelheid super kippen te maken, maar de persoonlijkheid.
Ik denk dat de interpretatie van superkippen een ding is. Het voorbeeld van Barca onder Pep was juist met de focus op het collectief met veel jeugdspelers die al vanaf jonge leeftijd het spelletje hebben geleerd. Jij noemt het Real van Roberto Carlos en Zidane, maar die worden genoemd in het artikel. In 2002 wonnen e de CL maar de jaren daarvoor en daarna was het niks met de galatico's en stelden ze teleur
De betekenis van superkip is dan het lastige punt inderdaad. Xavi en Iniesta waren overduidelijk supersterren, maar wel heel erg gefocust op rest van het team, waarbij ze zeker niet met hun egoïsme de kansen van anderen de kop indrukten. Daarom worden dat soort spelers niet echt bedoeld met superkip lijkt me.
De vergelijkingen zijn wat lastig te maken, maar de boodschap van het artikel is natuurlijk dat een team een collectief moet zijn, en dat het sportief veel meer oplevert om te investeren in het collectief, dan in individuele supersterren. Het opbouwen van een team en het tijd geven aan managers zoals Silvacity beschrijft hoort daar ook absoluut bij.
Overigens vind ik een Newcastle dat het oliegeld wel aan sportief goede opties uitgeeft nog steeds verachteljik, maar er zit in elk geval een sportief betere visie achter dan bij PSG bijvoorbeeld, en dat is goed.
Het woord sportief gebruik ik steeds omdat het Qatar natuurlijk er vooral om gaat om hun imago op te poetsen. Sportief succes helpt dat bij, maar het aantrekken van supersterren als Beckham en Mbappé nog veel meer. In die zin dus ook wel begrijpelijk.
@silvacity - Als dat eerste mis is, maakt het al niet meer uit wat voor coach je er hebt zitten. Dat is in mijn optiek ook de grootste oorzaak van de problemen bij PSG. Een disbalans als dat van PSG is nog schadelijker dan een tactische disbalans. Bij een tactische disbalans kun je nog beroep doen op de inzet, de intrinsieke kwaliteiten en saamhorigheid. Bij een mentale disbalans in de mate van dat van PSG, ben je volledig afhankelijk van individuele kwaliteiten. Daar ga je nooit een CL mee winnen.
Post met heel veel informatie. Is flink wat tijd in gestoken. Kudos daarvoor. De uitgaven balans vind ik verassend. Zag gisteren Zermatt ook hierover posten. Totaal ander beeld. Waarschijnlijk vanaf een ander meetpunt.
Het ligt eraan vanaf welk jaar je gaat rekenen. Je moet ook kijken naar het saldo (inkomsten-uitgaven). City, Chelsea, United en PSG staan ongeveer gelijk qua saldo (United zit er nog 200m boven) vanaf 2010 dus. Als je kijkt naar de laatste 10 jaar staat City er beter voor en de afgelopen 5 jaar al helemaal. DAt komt doordat City de afgelopen 5 jaar veel heeft verkocht en een relatief laag saldo vergeleken met de andere topteams.
Zermatt legt de nadruk op "net-spent" en dan komt City er inderdaad nog re-de-lijk uit. Echter vind ik dat een trieste manier om te verbloemen wat er echt is uitgegeven. City behoort gewoon tot de top 3. Je ziet vaak ook enkel supporters van de desbetreffende club met dergelijke verhoudingen komen. Het enige dat voor City spreekt, is dat ze een relatief groot deel van al het geld aardig tot goed uitgeven. Dat in tegenstelling tot bijvoorbeeld Chelsea en Manchester United.
@Sirius Ja vanuit bias zal er altijd een zo positief mogelijk beeld gevormd worden. Inclusief mijzelf. Ook een stukje cooping om een factor die niet geheel past binnen eigen filosofie te verantwoorden. Feit blijft dat City en PSG beide een financiering hebben waarbij olie een bron van inkomsten is en de uitgaven groot zijn. Eens dat City beter investeert dan andere. Newcastle doet dit ook anders. Echter hebben die dan weer een eigenaar die duidelijk andere normen en waarden heeft dan een gemiddelde westerling.
Prachtig hoor, dat koop en bouw proces. Ik hoop maar dat de 115 aanklachten onder een berg zand in de woestijn worden begraven. Dat zal ongetwijfeld geen probleem zijn.
Het is allemaal shady met die sponsordeals, financial fairplay fraude etc. De fans willen jeugdspelers zien die doorbreken, dat er beleid gevoerd wordt zonder financiële fratsen en met spelers uit de historie aan het roer.
Nee, geintje. Fans willen supersterren zien en bekers winnen. Die hebben schijt aan bloedgeld uit Arabië.
Mooi zo'n uitgebreid artikel VZ, complimenten daarvoor!
Complimenten voor dit artikel met een leuke en interessante invalshoek!
Ach, het enige verschil is dat City een filosofie binnenhaalde en PSG allure. Zoiets kan heel snel kantelen. Guardiola blijft daar niet eeuwig hoofdtrainer, terwijl PSG niet eeuwig slecht beleid blijft voeren. Leg iedere club ernaast en je kunt dat wel concluderen. Ik vind het dan ook een artikel vol open deuren en aannames die vooral gebaseerd zijn op onderbuik en de huidige staat. Da's niet erg, maar zoiets moet je nooit doortrekken naar een te verre toekomst.
Beetje gek om zo'n pedante houding aan te nemen. Het succes van City valt of staat niet alleen bij Guardiola. Het heeft daarvoor ook succes geboekt in een veel moeilijkere competitie. Het heeft managers meer tijd gegeven, Mancini zat daar van december 2009 tot mei 2013. Pellegrini heeft daar drie seizoenen gespeeld en Guardiola, zoals in het artikel staat, heeft het eerste jaar zelfs prijsloos mogen eindigen. Het heeft vooralsnog laten zien te leren van fouten. Waar het begon met het kopen van een hoop goede spelers (superkippen, om bij het artikel te blijven) als Robinho, Jo en Bellamy, is het gaan investeren in spelers die moesten groeien, met coaches die aandacht steken in ontwikkeling ipv direct resultaat.
Het bestuur dat erachter zit, is uitzonderlijk capabel. Guardiola koopt en verkoopt niet, maar is oderdeel van een systeem. Dat systeem werkt vooralsnog.
City is bovenal bezig geweest met groeien in een loodzware competitie. PSG is al jaren gestagneerd.
Reageer
Je kunt niet reageren op oude documenten.