Ruwe Braziliaanse diamant raakt steeds meer gepolijst

Op 15 december 2008 toonde Paulo Henrique Carneiro Filho, voetbalnaam Paulo Henrique, zich voor de eerste maal op Eredivisie-niveau. In zijn debuutwedstrijd tegen NAC Breda (1-5, red.) scoorde de Brazilaanse aanvaller tweemaal, waardoor hij al gauw het etiket ‘opvolger van Afonso Alves’ opgeplakt kreeg. De van Atletico Mineiro overgekomen groeibriljant bleek echter een stuk ruwer dan Alves. Vaak had hij enkel oog voor het doel en des te minder voor zijn medespelers. Er was maar één mogelijkheid en dat was dwars door de verdedigers en dwars door de doelman. De ene wedstrijd was fabuleus, de andere was rampzalig. Na een lange absentie kreeg hij tegen Willem II weer eens speelminuten en die kans greep hij met beide armen aan. Met twee treffers loodste hij Heerenveen naar de overwinning. Staat zijn definitieve doorbraak voor de deur?

Op het internationaal jeugdtoernooi van Terborg was hij voor de eerste maal op de Nederlandse velden te bewonderen. De scouts van Heerenveen zaten voor de Zuid-Amerikaan op de tribune en waren tevreden met de acties die ze zagen. Henrique toonde zich als een snelle, technisch sterke en tweebenige aanvaller. De vergelijking met de destijds sprankelende Alves was al gauw gemaakt en de Friese club besloot over te gaan tot onderhandelingen. De deal was na enkele gesprekken beklonken en de euforie was groot. De opvolger van Alves zou binnen zijn, maar in de beginperiode bleek niets minder waar.

Zijn debuut was natuurlijk geweldig, twee treffers tegen NAC Breda, maar daarna werden de gemoederen iets minder enthousiast over de aanvaller die zich te weinig zou toewijden aan de sport. De keerzijde van de ruwe diamant bleek al gauw toen een periode van disciplinaire schorsingen en zelfzuchtige, oeverloze acties volgde. De rasvoetballer voerde zijn dribbels te ver door met als gevolg balverlies. Medespelers ergerden zich zichtbaar aan het gebrek aan overspelen en het te vaak gaan voor eigen succes.

Na een reeks van wedstrijden als basisspeler brak er weer een mindere periode aan voor de Braziliaanse pingelaar. Trond Sollied verloor het vertrouwen in de aanvaller toen bekend werd dat hij samen met zijn landgenoot Pedro Beda een avond was wezen stappen, aan de vooravond van het thuisduel tegen Feyenoord. Hoewel Henrique wel scoorde in die wedstrijd, kregen hij en Beda een geldboete opgelegd van het bestuur. Yme Kuiper liet weten dat zoiets niet kon als profvoetballer.

Ondanks het feit dat er weinig rendement in zijn acties zaten en hij in sommige wedstrijden geen één bal goed raakte, was Henrique wel doelgericht. De Braziliaan werd, Danijel Pranjic buiten beschouwing gelaten, gewoon clubtopscorer in het seizoen 2008/09. De belangrijkste en mooiste doelpunten maakte hij in de duels FC Groningen-uit (2-3, in blessuretijd), FC Utrecht-uit (1-2, openingsteffer), PSV-uit (2-3, tweemaal) en NEC-thuis (3-1, gelijkmaker). Menig voetbalfan kan zich de goal tegen NEC, in de strijd om de KNVB Beker, nog wel herinneren. De controle met de borst, het opwippen van de bal en het met buitenkantrechts afwerken in de kruising was van grote klasse. De treffers tegen FC Utrecht en PSV zijn overigens ook het opzoeken op de welbekende videosite waard.

In de voorbereiding op het huidige seizoen liet Henrique zien nog altijd te gaan voor het doel: doorbreken bij Heerenveen. De Braziliaan werd topscorer van de voorbereiding en schoot er geregeld eens vier á vijf ballen tegen de touwen. Ook liet hij aan De Volkskrant weten te hebben geleerd van de periode waarin hij soms té zelfzuchtig en té gefocust op de actie was. "Een goal is een goal en alleen het eindresultaat telt. Ik kan de ballen wel prachtig meenemen en nog een man voorbijgaan, maar als ik daarna tegen de lat schiet, helpt dat niks", liet hij citeren.

Dit seizoen leek de Brazilaanse voetballer echter buiten zicht te raken. In de periode dat Sollied de groep nog leidde speelde hij al niet geregeld, maar ook onder het bewind van Jan de Jonge moest hij vaker dan hem lief was plaatsnamen op de bank. In december werden zijn amandelen geknipt, iets wat hem al weken dwarszat. Volgens de fysiotherapeuten beïnvloedde het zijn gehele conditie, waardoor hij een tijd lang hard moest werken om weer fit te geraken.

Tegen Willem II mocht Henrique invallen in een elftal dat het hele seizoen al aan het kwakkelen is. In het duel tegen de ploeg uit Tilburg hadden de Friezen de gehele wedstrijd de overhand, maar telkens weer ontbrak het technisch vernuft en een klinische afmaker. Henrique bleek voor beide aspecten te kunnen zorgen en zijn optreden werd beloond met twee doelpunten. Met enig fortuin en een betere concentratie had dit zelfs een hattrick kunnen zijn, al was dat wellicht iets te veel van het goede geweest. Feit was dat de Braziliaan voor een hoop dreiging zorgde met zijn goed getimede loopacties en schoten. De stift in blessuretijd toonde aan dat hij het nog altijd niet verleerd was en nog altijd een bal op waarde kon schatten.

Het inbrengen van Henrique, hij kwam voor een teleurstellende Tarik Elyounoussi het veld in, deed veel wenkbrauwen fronsen in het Abe Lenstra Stadion. Je kon de gedachtes ‘Waar komt hij opeens vandaan?’ en ‘Die hebben we al lang niet meer gezien!’ bijna horen. Voor de één zorgde het voor hoop, voor de ander reden tot wanhoop. Het is tot noch toe altijd een speler van uitersten geweest, waarvan je nooit weet wat de uitkomst zal zijn. Deze uitersten komen dan ook voor bij de schare fans van Heerenveen: misschien kan hij ditmaal constante prestaties afdwingen en ook deze wanhopende supporters achter zich krijgen.

Feit blijft dat Henrique nog altijd niet vergeten is en misschien wel aan de vooravond staat van een succesvolle rentree op de Nederlandse voetbalvelden. Voor hem is het pure noodzaak dat de aanwezige teckniek, kracht, passie en toewijding niet bij flarden voorbijkomt, maar permanent blijft. Als hij al deze factoren kan combineren tot een scorende machine, kan hij wellicht eindelijk zijn te vroeg opgeplakte etiket waarmaken.