Pelé was erelid van Engelse achtsteklasser: ‘Zonder deze club bestond ik niet’
In de schaduw van voetbaltempels, miljardenballen en megalomane overnames leven er clubs in de marge. Waar de liefhebber nog het hof gemaakt wordt met historie, karakter en oprechte romantiek. Voor de rubriek Cultclubs leest Voetbalzone voor uit de sprookjesboeken van de voetbalbibliotheek. In deze editie: Sheffield FC, de oudste club ter wereld die de basis legde voor het voortbestaan van de sport.
Door Kevin van Buuren
Een kleine Engelse club, die acteert op het achtste nationale niveau, ziet op 8 september 2015 een piek in de bankrekening. Een investeringsmaatschappij uit Qatar maakt volgens Associated Press 100.000 Britse ponden over. Een opluchting voor Sheffield FC, dat al maanden geld inzamelt om terug te kunnen keren op de grond van Olive Grove. In 2001 verkaste de club naar een bescheiden thuis in Derbyshire, in een uiterste poging om te blijven voortbestaan. De immer roemruchte club is voorbijgestreefd door de lokale leiders Sheffield Wednesday en Sheffield United. Clubs die in 2023 beide promoveerden naar respectievelijk de EFL Championship (tweede niveau) en de Premier League.
Volgens AP is het nieuws ‘goede reclame’ voor de dan toekomstig gastheer van het WK, maar voorzitter van Sheffield Richard Tims ontkent dat. “Dit is geen manier van Qatar om zich naar binnen te worstelen. Het is een katalysator om mensen hun aandacht te nemen… een partnerschap tussen de new kids on the block en ’s werelds eerste voetbalclub die de nalatenschap van het voetbal beschermt.” De financiële steun vanuit Qatar is niet om geschiedenis te schrijven met de kleine club, maar eerder om geschiedenis niet verloren te laten gaan. Ook Hassan Al Thawadi, de secretaris-generaal van Qatars WK-comité die in 1990 rechten studeerde in Sheffield, onderschrijft dat. “Ik hoop dat kinderen ooit op deze locatie staan waar the beautiful game werd gecreëerd, zodat ze zien hoe ver het spel heeft gereikt en tot het eerste Midden-Oosterse WK heeft geleid.”
Want, ongeacht de erbarmelijke staat, Sheffield FC krijgt in Engeland en de wereld een grootse status toegedicht. Door de FIFA officieel erkend als ‘de oudste club ter wereld’. Daarnaast kreeg het van de voetbalbond de FIFA Order of Merit. Een onderscheiding voor hen die een significante bijdrage leverden aan het voetbal. Oud-spelers als Ferenc Puskás, Pelé, Johan Cruijff, Bobby Charlton en Franz Beckenbauer kregen die onderscheiding. Ook invloedrijke personen als Amerikaans Nobelprijswinnaar Henry Kissinger en Zuid-Afrikaans icoon Nelson Mandela. Er zijn echter slechts twee clubs die de titel verdienden volgens de FIFA. In het jaar 2004 werden het Koninklijke Real Madrid en het volkse Sheffield FC geëerd om hun inzet in de sport.
Geboorte van een sport
Als ’s werelds oudste club draagt Sheffield de toepasselijke bijnaam The Club. Een van de uitvinders en vormgevers van het voetbal. Rond 1855 organiseren cricketspelers Nathaniel Creswick en William Prest zo af en toe wat potjes ‘balletjetrap’. Dit leidt op 24 oktober 1857 tot een serieuze vergadering bij het Parkfield House, in het lokale Highfield. Daar wordt de basis gelegd voor Sheffield Football Club, een plaatselijke vereniging waar een nietszeggend spel wordt gespeeld dat nooit groter zou worden dan cricket. Onder leden worden wedstrijden georganiseerd zoals ‘getrouwden tegen singles’, of ‘professionals tegen de rest’. Maar steeds meer primeurs volgen.
Sheffield FC is namelijk niet alleen de eerste club. Ook de eerste set officiële regels komen uit een vergadering geleid door Creswick en Prest. Zij beginnen het spelletje serieus te nemen en publiceren in 1859 the Sheffield Rules. Het betreft een soort woordenboek dat beschrijft wat een hoekschop is, een vrije trap en, ook al is het maken ervan in deze ruwe jaren een uitdaging, een overtreding. Een jaar later wordt zo’n drie mijl verderop medegeschiedschrijver Hallam FC opgericht. Clubvoetbal kan niet bestaan met maar één club. Daarmee is ook de eerste rivaliteit een feit. Op 26 december 1860 spelen de twee de eerste derby, zonder dat iemand al weet wat dat is. Beide teams stellen zestien spelers op, buitenspel bestaat nog niet en de eerste aanname lijdt niet onder polletjes, het mag namelijk met de hand. Sheffield wint met 2-0 en grondlegger Creswick maakt de eerste goal ooit. Niemand verwacht dan dat er 160 jaar later nog steeds traditioneel op 26 december gevoetbald zal worden, op een zogenaamde Boxing Day. Het wordt echter in gang gezet door de eerste Rules Derby. Zo genoemd omdat, in een tijd waar de meeste mensen, scholen en instanties zelf hun regels bedachten, er twee clubs bestonden die sportief dezelfde Sheffield Rules hanteerden.
The 26 December marks 160 Years since Sheffield FC and Hallam FC contested the world's first association football match. These films look back on Sheffield's football history. https://t.co/njxeQI3672 pic.twitter.com/AM1SIGfxIe
— British Pathé (@BritishPathe) December 26, 2020
Op een lijn
In 1863 wordt uiteindelijk de Football Association opgericht, een officiële voetbalbond. Nu meer clubs uit de grond schoten, kon er een club opgericht worden voor clubs. Er volgt ook een officiële set FA-regels, maar nog niet iedereen houdt zich eraan. Op 2 januari 1865 spelen Sheffield en het nieuw opgerichte Nottingham Forest tegen elkaar volgens de Nottingham Rules: achttien tegen achttien. Meerdere wedstrijden met verschillende regelsets volgden. Wie iets als eerst bedenkt, wil altijd gelijk hebben. Pionier Sheffield FC neemt daarin poleposition. Wanneer in 1867 het eerste toernooi wordt gespeeld, gewonnen door Hallam, volgt men de Sheffield Rules. De FA voelt zich overklast en denkt erover te stoppen, maar middels een steunende brief vraagt Sheffield FC de bond om haar goede werk voort te zetten. In 1878 gaan Sheffield en andere clubs eindelijk overstag; voortaan wordt er elf tegen elf gespeeld, volgens de officiële FA Laws of the Game.
Zoals de uitvinding van de gloeilamp niet de wereld over kon gaan zonder dat iedere maker het juiste gloeidraad gebruikte, zo moest ook het voetbal een uniform kader krijgen om zich als sport te manifesteren. Onder de FA Rules wordt in 1872 de eerste interland gespeeld, tussen Engeland en Schotland. Daar staat Sheffield-speler Charles Clegg op het veld. Hij zal later de naam Napoleon of Football krijgen. Clegg wordt in 1890 voorzitter van de FA en vecht zijn hele leven tegen de professionalisering van de sport, dat in 1885 toch officieel plaatsvindt. Vanwege het immense krachtsverschil met de profs vraagt Sheffield de bond nog om een FA Amateur Cup op te richten, maar tevergeefs. Symbolisch en tragisch sterft in dit jaar ook oprichter William Prest, zoals ook het voetbal volgens Clegg zal sterven. Hij is van mening dat geld de sport zal corrumperen. “Geen man verdwaalt op een rechte weg”, zegt hij regelmatig. Zo ver zal het vast niet komen, denken zijn vele tegenstanders…
Als een traditioneel strijder tegen professionalisering, vindt men Sheffield nooit terug in de hoge regionen van het Engelse voetbal. Desondanks blijft de club te boek staan als pionier van de sport. In 2007 viert Braziliaanse legende Pelé in Engeland het 150-jarig bestaan van de club. “Zonder Sheffield, zou ik [als voetballer] er niet geweest zijn”, zegt hij voordat hij een wedstrijd tussen de lokale club en Internazionale bijwoont. Daarnaast toont hij voor het eerst in veertig jaar de handgeschreven Sheffield Rules aan een geprivilegieerd publiek. Regels uit een tijd waar de VAR slechts fictie kon zijn, die zijn ingehaald door de jaren. Zoals ook Sheffield, dat tegen alle waarden van Sir Charles Clegg in geld uit Qatar moet aannemen om terug te keren op de grond waar het ooit allemaal begon, nooit meer groter zal worden dan zijn eigen geschiedenis. Clegg zal het niet eens gewild hebben: Sheffield moet altijd staan voor hoe voetbal begon, niet onderdeel zijn van hoe het misschien ooit aan haar einde zal komen.
Op zoek naar een nieuwe carrièrekans? Laat je omscholen tot servicemonteur!
Meer nieuws
‘Lullo’ De Roon krijgt lachers weer op zijn hand met creatie op social media
Geïmponeerde Romano zet topclubs op scherp met post over Oranje-international
Driessen noemt ‘ontbrekende schakel’ die Koeman tot dusver over het hoofd zag
Tadic, Ünder en Bonucci missen penalty voor Fenerbahçe: Olympiakos stoot door
Benfica en Kökçu klaar in Europa na misser Di María op moment suprême
Tienkoppig AS Roma verslaat AC Milan opnieuw en meldt zich bij laatste vier
Meer sportnieuws
Mooi stukkie VZ! Mag ook eens gezegd. Kan natuurlijk niet, maar ik zou graag beelden onder die Sheffield rules terug zien 
Echt een heel erg leuk stuk om te lezen, mijn complimenten! en ook nog is een hoop geleerd want als fervent voetballiefhebber lees toch ik hier dingen die ik niet wist, erg leuk!
Wat een prachtig artikel over Pelé en zijn band met een Engelse achtsteklasser! Het is werkelijk fascinerend om te zien hoe een legende als Pelé zo'n diepe connectie had met deze bescheiden club. Het laat zien dat de impact van voetbal veel verder reikt dan de grote stadions en wereldwijde competities.
Het feit dat Pelé deze club beschouwde als een essentieel onderdeel van zijn voetbalcarrière is een mooie herinnering aan de nederigheid en waardering die hij altijd heeft getoond. Het toont ook aan dat voetbal niet alleen draait om de glorie en het succes op het hoogste niveau, maar ook om de gemeenschap en de liefde voor het spel.
Het is bewonderenswaardig dat Pelé, ondanks zijn immense roem en succes, zijn tijd nam om een erelidmaatschap bij deze Engelse achtsteklasser te aanvaarden. Dit illustreert zijn bescheidenheid en zijn bereidheid om zijn invloed te gebruiken om lokale voetbalgemeenschappen te ondersteunen.
Het verhaal van Pelé en deze Engelse club herinnert ons eraan dat voetbal verbindt en mensen bij elkaar brengt, ongeacht hun niveau of achtergrond. Het is een sport die emoties losmaakt en mensen inspireert, van de jeugd op lokale velden tot de grootheden die we bewonderen in de internationale competities.
Dit artikel herinnert ons eraan dat er naast de bekende verhalen over Pelé nog zoveel meer interessante aspecten zijn om te ontdekken. Het is een prachtig eerbetoon aan een legende en een ode aan de passie en betrokkenheid van voetballiefhebbers over de hele wereld.
Dank aan Voetbalzone voor het delen van dit inspirerende verhaal en het laten zien van de impact die voetbal kan hebben, zelfs op de meest onverwachte plaatsen.
Dit is een erg mooie reactie.
Zou het niet iets voor jou zijn om zelf ook zulke voetbalverhalen te schrijven.
Die laatste zin is diep zeg. Heel mooi verwoord.
Mooi artikel, zeker de link tussen de oudste club en het 'nieuwe' geld in het voetbal. Alleen snap ik die eerste alinea niet goed, die doet uitschijnen dat de club is verhuist naar Olive Grove? Een paar jaren terug woonde ik daar in Sheffield in de buurt en ondanks dat ze er wel van dromen om daar een stadium te hebben, spelen ze nog steeds buiten Sheffield.
Het is in elk geval wel een item voor voetbalfans in Sheffield, iedereen is het er mee eens dat het mooi zou zijn mochten ze weer in Sheffield zijn kunnen spelen maar doordat ze al decennia in Dronfield zitten staat de interesse in de club eigenlijk op een zeer laag punt en is er lokaal te weinig concrete steun.
Leuk feitje is trouwens ook dat Olive Grove de eerste thuisbasis was van Wednesday en dit vlak naast Bramall Lane is gelegen, waardoor United en Wednesday een aantal decennia op enkele straten van elkaar speelden in het zuiden van de stad. Het had ook niet veel gescheeld of Bramall Lane was de thuisbasis geworden van Wednesday. Ondertussen speelt Wednesday al meer dan een eeuw in het noorden van de stad in Hillsborough natuurlijk, waardoor de rivaliteit in Sheffield tussen Wednesday en United meer een "noord versus zuid" tegenstelling is geworden.
Leuk weetje: voetbal en rugby waren ooit een en dezelfde sport. Zoals hierboven beschreven had in het begin elke club z'n eigen spelregels, bij wedstrijden werden de regels van de thuis spelende club aangehouden. Het werd echter een steeds groter probleem dat bij de ene club wel de handen gebruikt mochten worden en bij de andere niet, en dat er grote verschillen waren in wat wel en niet mocht qua fysiek contact. Daarom is het voetbal uiteindelijk gesplitst in twee sporten: association football (waar het woord soccer vandaan komt) en rugby football. Maar tot 1863 kon het dus gebeuren dat je een voetbalwedstrijd speelde tegen een tegenstander, en dat de return meer een rugbywedstrijd was.
Ik ben in april nog bij zowel Sheffield FC als Hallam FC op visite geweest. De beide clubs spelen nog jaarlijks in juli een oefenwedstrijd tegen elkaar. Meest opvallend aspect aan mijn bezoek aan beide clubs: beide velden liggen nadrukkelijk zichtbaar niet waterpas. Bij Sheffield FC loop je als linksbuiten bijvoorbeeld twee meter hoger dan in de tweede helft. Bij Hallam FC is het net anders. Daar speel je een helft naar boven en een helft naar beneden. Het verschil hier is 14 feet, zeg maar 4 meter. Hallam FC is als tweede voetbalclub in Engeland opgericht maar speelt wel officieel op het oudste voetbalveld van Engeland, namelijk Sandygate, genoemd naar de weg waaraan het is gelegen. Wij maakten een mooi staaltje Engelse humor ter plaatse mee. We mochten ter plaatse een strafschop nemen. En aan de hand van de door onszelf toegedichte kwaliteiten beslissen of we die bergaf of bergop wilden nemen......
Wat een heerlijk stuk om te lezen!Thanks V.Z
Reageer
Je kunt niet reageren op oude documenten.