Ook de KNVB heeft zo zijn twijfels over de functie van Guus Hiddink

Op verzoek van Guus Hiddink zelf houdt het speculeren over zijn toekomst als bondscoach nog wel even aan. Hij zou het liefst een deel van zijn functie meer willen delegeren aan Danny Blind, zijn beoogde opvolger. De KNVB kent inmiddels ook zo zijn oprechte twijfels, maar wil nog nadenken over een wijziging van de hiërarchie. Zeist zwijgt derhalve vooralsnog en ambieert voor alles rust rond Oranje, dat in 2014 van hoog naar laag suisde.

Qua resultaat sloot Hiddink het bewogen jaar in elk geval positief af. Maar de uithaal tegen Letland is en blijft een momentopname, nauwelijks van waarde voor het vervolg van de kwalificatie. Straks, thuis tegen Turkije, zal de speelwijze ondeugdelijk zijn. Te aanvallend en te riskant voor de poreuze verdediging. Zelfs tegen de nummer 99 van de wereld handelde de defensie, bij de sporadische counters van Letland, onzeker en chaotisch. Het Nederlands elftal schreeuwt al jaren om aanvoer van goed opgeleide verdedigers. Dat inspireerde Louis van Gaal tot zijn behoudende tactiek in de zomer. Tegen Mexico leidde het chronische geklungel achterin weer eens tot een nederlaag tegen een opponent uit de top dertig.

Na die eerste wedstrijd in de Amsterdam Arena overlaadde Hiddink zijn ploeg met ongezouten kritiek. Zwak en dom, waarbij hij onverbloemd namen noemde van de schuldige zondebokken. Ook Arjen Robben, die zelf ondermaats presteerde, gaf openlijk af op teamgenoten. Boeiende televisie wellicht, maar een zeldzaam staaltje van mismanagement en een stuitend gebrek aan collegialiteit jegens jongeren. Tegen Mexico had Hiddink beter moeten weten, maar hij toonde daarentegen opnieuw aan weinig binding te hebben met het werkelijke krachtenspel in het internationale voetbal.

Hij verzuimde de organisatie van het elftal goed voor te bereiden en stevig neer te zetten. De bezetting van de linies klopte niet, zoals in eerste instantie ook tegen Letland. Hiddink heeft kennelijk zo zijn vriendjes in de ploeg, als Ibrahim Afellay en Daley Blind. Alle twee faalden zij tegen Mexico: ze lieten continu de geplaagde achterhoede in de steek. Op het middenveld ontstond ook de ruimte voor de kinderlijk weggegeven doelpunten. Maar over die manco’s in het systeem zweeg de bondscoach na afloop. Triest genoeg voor Blind pakte zijn uitvallen tegen Letland juist in het voordeel uit van een betere balans in Oranje. Als invaller zorgde Jordy Clasie direct voor meer diepte in het overwicht. Waar Blind als ex-Ajacied in vertragende breedtepasses grossiert, zoekt de Feyenoorder automatisch meer de voorwaartse richting op. Dat kwam prompt ook de inbreng van Wesley Sneijder ten goede.

Eind maart tegen Turkije verdient Clasie, mits nog steeds in vorm, de voorkeur boven Blind. Dan keert hopelijk ook de herstelde Kevin Strootman terug op het middenveld, waar Afellay dan afvalt. De oogappel van Hiddink deed het, tijdens het speelkwartier tegen Letland, niet onaardig op de linkervleugel, maar een authentieke buitenspeler had beslist meer rendement opgeleverd. Voor het eerst ook koppelde Hiddink de als spits vaak tegenvallende Robin van Persie aan Klaas-Jan Huntelaar, meer gezegend met het pure instinct van een killer. Dat had frappant genoeg nog het meest effect op het aandeel van de aanvoerder.

Die buitte al zwervend de vrijheid uit en voerde zijn beste wedstrijd op, sinds de tweede helft tegen Spanje op het WK. Ook Huntelaar scoorde, wat ondanks al zijn ijver in zijn eentje niet lukte tegen Mexico. Het probeersel gaf Hiddink gelijk, maar is niet zo vlot voor herhaling vatbaar. Zeker niet thuis tegen Turkije, Tsjechië of IJsland. In alle jubel over het logische kleineren van Letland werd andermaal en ten overvloede duidelijk dat het Nederlands elftal wel heel erg afhankelijk blijft van Robben en zijn geslaagde dribbels. Een beetje in de stijl van het WK excelleerde de animator op rechts. Hij ging het team voor, hij trok de rest mee, liep af en toe ook te lang door met de bal maar behoedde Hiddink voor een vroegtijdig afscheid als bondscoach. Op de valreep van een topjaar solliciteerde hij, veel meer de natuurlijke leider dan Van Persie, nog één keer naar de Gouden Bal, waarop hij al in Brazilië recht had. Maar ook hij moest daarna gissen naar het aanblijven van de bondscoach.

LEX MULLER

Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.