Barcelona, meer dan een club?

In de laatste tien jaar is Barcelona getransformeerd van een grote Catalaanse voetbalclub tot een wereldwijd merk. Zo kan Barça tegenwoordig aangeduid worden met termen als ‘multinational’ of ‘economic powerhouse’. In het seizoen 2002/03 werd er door de club 123 miljoen euro aan omzet genoteerd. In het seizoen 2012/13 was het geld dat binnenkwam al zo’n 483 miljoen euro: bijna een verviervoudiging van de omzet in tien jaar tijd. Heeft Sandro Rosell, inmiddels ex-president, eer aan de slogan 'més que un club' (meer dan een club) gedaan?

De slogan staat van oorsprong symbool voor sociale cohesie en democratie. Onder dit laatste begrip valt ook transparantie: één van de speerpunten van Rosell in zijn, in 2010 ingezette, campagne. Met zijn campagne won Rosell in juni 2010 met 61,35% van de stemmen overtuigend de verkiezingen van de bekende ‘socios’. Een maand later trad hij aan als president van Barça en verklaarde hij onder meer dat ‘Barcelona Catalaans moest zijn, dat openstaat voor buitenlandse supporters’. Dit alles met de door hem gepredikte transparantie…

Afgelopen week deed Rosell afstand van het presidentschap van Barcelona door, naar eigen zeggen, onterechte kritiek op hem en de club en bedreigingen aan het adres van zijn familie. Wat is er in die drieënhalf jaar tijd allemaal gebeurd? In zijn tijd als president zijn er meerdere artikelen in de media verschenen over de praktijken van Rosell. In onder andere gerenommeerde tijdschriften en kranten als The Economist en L’Équipe komt een beeld naar voren van een gewiekste zakenman waartegen verdenkingen zijn van corruptie en vriendjespolitiek.

Is na het vertrek van Rosell de kou uit de lucht?

Op die vraag kan ik kort antwoorden: nee. De ‘zaak Neymar’ - de transfer, zo bleek, viel een slordige dertig miljoen euro hoger uit - is helaas slechts een van de vele incidenten die zijn voorgevallen nadat het bestuur van Rosell zijn intrede deed in de kantoren van Barça. Hieronder probeer ik u een beeld te schetsen van voorvallen die onder het bewind van Rosell hebben plaatsgevonden.

Allereerst werd bij het aangaan van het de sponsorovereenkomst met Qatar Airways verklaard dat het stadion niet aangepast zou worden. Nu valt ‘Qatar Airways’ aan de noordzijde van het stadion te lezen met gele stoeltjes. Buiten het stadion hangt er een paarse megaposter van Qatar Airways tegen het Barcelona-museum, naast de vele vlaggen die er al op het terrein van Camp Nou staan opgesteld. Wie betaalt, bepaalt? Qatar wilde overigens de club opkopen, maar ‘helaas’ voor Qatar zijn de socios eigenaren van de club en kan de club niet verkocht worden. Het is zeer merkwaardig dat juist Qatar hoofdsponsor van Barcelona geworden is. Het land staat te boek als een dictatoriaal regiem, terwijl Barça juist staat voor democratie en onafhankelijkheid. Voor de meeste socios was dit besluit dus zeer merkwaardig.

Dan het verhaal van het renovatiebudget van veertig miljoen euro voor Camp Nou. Joan Laporta, de president van 2003 tot 2010, wilde Camp Nou renoveren voor 250 miljoen euro. In zijn campagne haalde Rosell aan dat dit economisch onverantwoord zou zijn. Nu gaan de socios in april bepalen of Camp Nou en andere sportonderkomens van de omnivereniging Barcelona gerenoveerd worden voor een totaalbedrag van 600 miljoen euro. Is dit plan van het Rosell-bestuur dan wel economisch verantwoord?

Het gerenoveerde stadion zou plaats moeten bieden aan 105.000 (huidig 99.354) toeschouwers, maar voorlopig lijkt de uitbreiding te hoog gegrepen. De laatste 3 thuiswedstrijden zaten er respectievelijk 39.299, 56.355 en 25.551 toeschouwers op de tribunes. Een bezoek aan het stadion kost voor de gemiddelde Barcelonees tegenwoordig een fortuin. De prijzen van dagkaarten zijn sinds het recente succes de pan uitgerezen en de socios met een seizoenskaart laten het ook afweten, mede door de ongunstige tijden.

De zaak Neymar heeft het meeste stof doen opwaaien over de gang van zaken aan de top van Barça. Dankzij een socio - Jordi Cases, die een advocaat in de hand heeft genomen - is nu de werkelijke waarde van de transfer van de Braziliaan naar buiten gekomen. Het kostte Rosell, die er ook nog eens slechte verstandhoudingen op nahield met twee van de grootste legendes van de club: Johan Cruijff en ‘Pep’ Guardiola, uiteindelijk dus zijn kop.

Er komen vooralsnog geen nieuwe verkiezingen. Helaas schrijven de statuten voor dat als de president aftreedt, de vice-president benoemd wordt als president. Dat is in dit geval Josep Maria Bartomeu, een protegé van Rosell. Ook hij maakte al diverse misstappen: zo beloofde hij de revaliderende Éric Abidal (hij herstelde van een tumor in zijn lever) een nieuw contract wanneer hij weer binnen de krijtlijnen zou verschijnen en daarnaast zwoer hij ook dat de transfer van Neymar niet meer dan 57 miljoen euro kostte. Vooralsnog staan de eerstkomende verkiezingen voor 2016 gepland. De denkwijze van het huidig bestuur van Barcelona is zeer twijfelachtig en de kans dat zij herkozen worden in 2016 lijkt nihil.

Toch komt Bartomeu nu met een zeer doorzichtig charmeoffensief: Cruijff wordt binnenkort gebeld voor een uitnodiging om een bezoek te brengen aan Camp Nou. Oud-president Laporta wil dat er nieuwe verkiezingen komen in juni, maar de huidige directie gaat daar niet aan meewerken. De enige manier om nieuwe verkiezingen uit te schrijven is via een zogenaamde motie van afkeuring. De groep ‘Go Barça’, een opiniegroep onder leiding van Cases, probeerde dat eerder in 2013, maar zonder succes.

Als het huidig bestuur blijft zitten, zullen zij aan de socios en de maatschappij moeten laten zien dat zij het verdienen om weer serieus genomen te worden. Vooralsnog zie ik geen licht aan het einde van de tunnel, mede door de uitleg over de transfer van Neymar door de nieuwe president. Ik denk daarom ook dat het uitschrijven van nieuwe verkiezingen de enige weg naar vooruitgang is. Om Barça weer meer dan een voetbalclub te laten zijn, is een nieuwe leider met een transparante en democratische visie meer dan welkom! Visca el Barça i visca Catalunya!