Ons litteken
Stop all the clocks, cut off the telephone,
Prevent the dog from barking with a juicy bone.
Silence the pianos and with muffled drum
Bring out the coffin, let the mourners come.
Let aeroplanes circle moaning overhead
Scribbling on the sky the message He is Dead,
Put crépe bows round the white necks of the public doves,
Let the traffic policemen wear black cotton gloves.
He was my North, my South, my East and West,
My working week and my Sunday rest,
My noon, my midnight, my talk, my song,
I thought that love would last forever: I was wrong
The stars are not wanted now, put out every one;
Pack up the moon and dismantle the sun;
Pour away the ocean and sweep up the wood.
For nothing now can ever come to any good.
- Wystan Hugh Auden (1907-1973)
Salvatore woonde bij ons om de hoek, een die hard Palermo-fan die destijds het eiland Sicilië ontvlucht was door de crisis en het daaraan gekoppelde gebrek aan werk. Salva, zoals de buurt hem noemde, leek erg op een soort chef of baas. Met zijn strakke pak en indrukwekkende lichaamsbouw dwong hij haast ongewild respect af. Naast zijn liefde voor Palermo kende hij ook een sympathie voor Juventus, maar sinds de dood van zijn Belgische vrouw was het voetbal bij hem wat op het achterplan terechtgekomen. ‘Op een dag kom je er achter jongen, dat voetbal bijzaak is’, is iets wat hij me wel vaker op het hart drukte. Er zat dan iets dwingends in zijn anders kalmerende stem.
‘Het is een tijdje geleden kleine vriend, wat brengt je hier?’ Schattend kijkt hij me aan met die penetrerende groene ogen. ‘Wel... jij was erbij die dag, niet? Dat vertelde opa me, het Heizeldrama, jij was erbij.’ De aarzeling in mijn stem is ongewoon en zuchtend zet hij zich neer aan de eiken keukentafel; ‘ja ik was erbij, en ik zeg het je, ik voelde me ziek achteraf.’ Zonder dat ik specifiek hoefde te vragen naar de gebeurtenissen die dag stak hij van wal. Het leek wel gisteren en toch is het bijna 30 jaar geleden. Alsof hij die vergane tijd tracht terug te winnen kijkt hij even naar de klok aan de muur. Het was al de hele dag onrustig in Brussel, je kon er geen man meer vinden die niet dronken was en de wedstrijd begon pas over enkele uren. Ik geef eerlijk toe dat ik me ongemakkelijk en onveilig voelde, als ik erop terugkijk moest dit wel fout lopen. Iedereen was zo opgefokt en zeggen dat de spanning je de adem afsneed is niets te veel gezegd.
Salva staat recht en legt zijn handen op zijn onderrug, iets wat hij deed wanneer hij uit zijn element was. Ik kan hem enkel sprakeloos aankijken en hij besluit dan maar verder te gaan. Voor de wedstrijd was er een miniemenwedstrijd, een rood en een wit team. Toen al werd de situatie ingewikkeld, de Liverpool-fans kozen de kant van de rode en wij die van het witte team, toen ‘onze’ jongens scoorde en de Italianen juichte zag ik plots aan de overkant de Engelsen massaal door de hekken breken. Ze hadden geen schijn van een kans. Hij staart door het kleine keukenraam naar buiten en ik merk de pijn zelfs nu, met zijn rug naar me toe gekeerd.
‘Het was één grote rotzooi, een puinhoop. Ik zag mannen vrouwen en kinderen werkelijk platgedrukt worden, de muur kon de druk niet langer aan en begaf het, als je onderaan lag was er geen redden meer aan.’ Ik slik de krop in mijn keel weg en streel mijn kop thee. ‘Ik kan me niet inbeelden wat dat voor je geweest moet zijn, het spijt me dat ik erover begon.’ In een ruk draait hij zich om en kijkt me verbaasd aan. ‘Waarom? Nee, nee het is goed jongen, er mag over gepraat worden, dat moet zelfs.’ Meteen voel ik me terug op mijn gemak. ‘Weet je, vorig jaar is er een monument onthuld, ter ere van de slachtoffers, wil je eens gaan kijken?’ Ik was enorm verbaasd, maar geïntrigeerd stemde ik in. In de wagen was er niets meer te bespeuren van de ingetogenheid die in de keuken hing, we zingen luidkeels mee met de meest achterlijke muziek die de radiozenders spelen op dat moment en lachen ons een breuk. Tot het stadion aan de horizon opdoemde.... de stilte was weer tastbaar, gekalmeerd door de eerste aanblik van het monument zei Salvatore: ‘wel kerel, dit is het dan.’
Samen wandelen we op het monument af, een gigantische zonnewijzer, en kijken elkaar zo nu en dan vluchtig aan. ‘Blok Z’ doet groots aan, maar ze kan haar littekens niet voor me verbergen. Haar muur is nu sterker dan ooit maar ooit had ze sterker moeten zijn. Nu is het te laat, het litteken is gekerfd. In de muur, in onze harten en in onze herinnering. Salvatore is anders altijd rad van tong, maar de gezellige man kijkt bedroefd en hult zich in stilzwijgen. Wel minutenlang staan we zij aan zij onder de grote zonnewijzer, zwijgend en het Engels gedicht van Hugh Auden overlezend, opnieuw en opnieuw. Sinds die bewuste dag in mei 85’ is hij nooit meer wezen kijken, stadions schrikken hem af en voor hem is de sport haar grandeur kwijtgeraakt. Hij gooit nog een laatste blik op het herdenkingsmonument vooraleer hij zich gelaten omdraait. ‘Kom je?’ ‘Ja, zo meteen.’ En hij wandelt met de handen op de rug naar de auto toe, voorgoed.
Die dag wapperden de zwart-witte vlaggen niet in de wind, maar bedekten ze lichamen. De beker glimt in de prijzenkast, maar is tot de rand gevuld met bloed. Te ere van hen, degene waar het om draaide die avond, de 39 die haast vergeten lijken te zijn en als het de pijn enigszins kan verzachten, ik zal deze met bloed besmeurde trofee nooit meetellen, giammai!
Meer nieuws
Alex Kroes schetst één scenario waarin hij alsnog gaat vertrekken bij Ajax
De 15 namen die Arne Slot deze zomer kunnen opvolgen bij Feyenoord
Veerman noemt ploeggenoot bij PSV van wie hij het meest geniet: ‘Zo makkelijk’
Spelersgroep PSV laat speciale wens van Bosz na officieuze landstitel uitkomen
Johan Derksen begrijpt niets van terugkeer Alex Kroes bij Ajax
‘Van Persie-kopbal’ De Bruyne en magische Foden helpen Man City langs Brighton
Meer sportnieuws
Dit is een schitterend maar tegelijkertijd ook ontroerend stuk. Ontzettend verschrikkelijk dat dit toen der tijd is gebeurd, de slachtoffers van dat drama, mogen en zullen nooit vergeten worden!
Ik was al enige tijd op een nieuw stuk aan het wachten en het stuk is er eindelijk.
Het is een pijnlijk onderwerp, maar zoals je aangeeft moet dat ook besproken worden. Ik heb me er natuurlijk in verdiept dus ik weet wat er allemaal is gebeurd. De echte details worden vergeten, maar het belangrijkste het gevoel wordt hier op een juiste manier beschreven. Geschreven zoals een ooit aanwezige Juventino moedeloos en machteloos stond toe te kijken hoe het allemaal gebeurde ...
Alex, amico, voortreffelijk stuk weer met een, helaas, treurig onderwerp. Voor de rest prima, wat ik van jou verwachtte.
Prachtig stuk, een mooi, ontroerend verhaal dat vloeiend weg leest. Je mag er trots op zijn. Hopelijk volgen er nog veel meer.
Possano i morti riposare in pace.
Ik wou er ook een stuk over schrijven, maar wat ik tot nu toe heb, verbleekt met dit niveau. Ben blij dat jij dit hebt geschreven. Een gevoelig onderwerp, moeilijk te beschrijven, maar jij hebt het gedaan.
Complimenten!
Dankjewel Zola,
Vergelijken moet je nooit doen denk ik, als ik dat doe met anderen hun stukken begin ik me ook meteen slecht en onzeker over mijn eigen werk te voelen en werk gewoon rustig door aan je eigen stuk, als je eigen gevoel erin ligt is elk stuk uniek en mooi op zich, ik weet zeker dat jij dit onderwerp kan neerpennen zoals het hoort en de mensen ermee bekoren kan.
Wat een fantastisch stuk. Even serieus, dit is meesterlijk. Je kunt zo journalist of auteur worden met deze schrijfkunsten.
Prima Ce
Viel alleen over deze zin:
iets wat hij deed wanneer hij uit zijn element was.
Je kan in je element zijn, maar uit je element is niet gebruikelijk.
Had je beter kunnen zeggen uit zijn doen.
Maar dat is een schoonheidsfoutje mooi onderwerp mooi verwoord.
Geweldig stuk, over een verschrikkelijke gebeurtenis. Moeilijk om zoiets te verwoorden, zeker als je omgeving er zo door getroffen is lijkt me, maar jij doet het in mijn ogen tot in de perfectie. Ik zou het niet kunnen. Moge zoiets nooit meer gebeuren en moge dit drama nooit vergeten worden.
Het is al eerder gezegd, maar jij schrijft echt heel goed, daar mag je echt trots op zijn. Menig journalist weet iets echt niet zo mooi op te schrijven als jij dat doet.
En sterkte. Hoelang geleden het ook is, onschuldige mensen hebben hun leven verloren, en zeker als je erbij was of iemand kende die erbij was, is het natuurlijk nog steeds een zeer zwaar onderwerp.
Wederom een fantastisch stuk over misschien wel de zwartste pagina uit het Italiaanse voetbal, samen met de ramp die die andere ploeg uit Turijn zo verschrikkelijk veel leed heeft bezorgd.
Ik heb de verhalen gehoord, van mensen die nooit meer een stadion bezocht hebben nadat ze deze gebeurtenis gezien hebben. De gevolgen van dit drama zijn ook nog steeds zeer reëel voor alle betrokkenen.
Het enige wat ik nog iets meer toegelicht had willen zien, is de woede die veel Italiaanse juventini nog steeds hebben richting Liverpool. In tegenstelling tot Hillsborough, was het hier niet voornamelijk de schuld van de authoriteiten: een deel van de fans van Liverpool hebben die dag andere supporters vermoord en dit wordt tot op de dag van vandaag niet erkend door de club.
Wat ik ook mag vinden van Juventus, er zijn dingen die het spelletje idd ontstijgen. De 39 die die dag hun leven hebben gelaten mogen nooit vergeten worden en daar zal geen Italiaanse supporter het mee oneens zijn.
Wat betreft de CE, wederom een prachtig stuk, dat de lange wachtperiode zeker waard was. Uiteraard zijn de 5 sterren wederom voor jou, amico.
Dat had ik er zeker in kunnen stoppen, maar door de woordenlimiet heb ik keuzes moeten maken, het gedicht nam op zich als inleiding al erg veel woorden in beslag, soms vind ik de 1000 woorden limiet wel jammer vanwege dit.
Dat denk ik ook niet, uiteindelijk zijn we allemaal mens, welke kleuren we ook dragen, en wanneer er mensen het leven laten vervagen die grenzen tussen fans van bepaalde clubs. Dit draagt elke Italiaanse voetballiefhebber met zich mee.
Dankje amico!
En succes vanavond tegen Bayern, ik ga kijken en jullie steunen, voor Italia !!!!
Geen moord, doodslag. Klein verschil, maar toch een verschil. 14 mensen zijn daarvoor veroordeeld.
En niet alleen een zwarte bladzijde in Italia, ook in Engeland en eigenlijk in heel Europa.
Een van de bekendste stadionrampen in de lange lijst van het Britse voetbal helaas. De andere: Burnden Park, Ibrox, Valley Parade (beter bekend als de Bradford-fire), Heysel en de grootste van allemaal; Hillsborough.
En je hebt stukken die gewoon te kort zijn, over dit verhaal kun je nog 20 pagina's verder praten.
Je hebt gelijk, idd doodslag. Maar toch vind ik het schandalig dat een club die zelf zo'n stadionramp heeft gehad, zoiets probeert weg te schuiven.
Walgelijk is het en het zal nog vele jaren duren voordat de woede bekoelt (zie ook de juventini die hun rug keerden naar het spandoek van Liverpool een aantal jaar geleden).
Het probleem is alleen dat dit niet enkel aan Liverpool ligt, voor een groot deel wel, maar het is niet dat Liverpool alle schuld heeft, er ligt een heel groot deel van die schuld bij de Uefa zelf.. Al ver voor de wedstrijd was door zowel Liverpool als Juventus aangekaart dat vak Z niet aan neutrale toeschouwers gegeven moest worden, aangezien er al angst was dat die door fans van beide clubs opgekocht zouden worden, zoals ook gebeurd is. En houd er ook rekening mee dat dit Voor Hillsborough was.
Niet dat dit iets goedpraat, zeker niet, maar je moet eigenlijk alles van twee kanten bekijken.
Hoe gingen de fans van Juventus eigenlijk om met Rush? Want die is ergens in de jaren 80 van Liverpool naar Juventus gegaan, was dat geen probleem?
Er zullen er vast enkelen de komst van een Liverpool legend gehekeld hebben, maar dit is wat Ian Rush zelf over zijn periode bij Juve had te zeggen.
Rush, who turned out for both sides in a long and distinguished career, added: “one thing you can always say about Juventus fans is they supported me when I played for them and they were very good to me.
“they made me feel really welcome and when I left they wanted me to stay.
“even though people say it was not the best period for me – although I didn’t think it was too bad – one thing I’ll never forget is the supporters.
“I gave 100% and they were behind me. I think if I had stayed at Juve another year I wouldn’t have come back, but Liverpool came in and were the only club I would go back for"
BRT Journaal 30 mei 1985: Heizeldrama - Heysel St…: http://youtu.be/irsyzl70igi
Goed stuk, maar ik denk dat sommigen die dit lezen niet helemaal snappen waar het over gaat. Misschien kan je dit de volgende keer nog even duidelijk uitleggen of de gebeurtenissen noemen.
Misschien wel ja, al word zo'n stuk al gauw een opsomming en dat is niet mijn manier van schrijven, uiteindelijk zullen degenen die zich hier verder in willen verdiepen sowieso het internet raadplegen denk ik. En velen weten in ruwe lijnen wel wat er die dag gebeurt is denk ik.
Maar sowieso bedankt voor je inbreng Cirkelpressie! word enorm gewaardeerd!
Ik was er toen ook... Vooral op gebied van organisatie liep toen alles fout.
Het vak Z was voor Italianen, vak Y was zogezegd neutraal met Belgen en in vak X zaten Engelsen.
Natuurlijk zat dat vak Y vol met Italiaanse gastarbeiders alsof de Belgische overheid nooit wist van de uitgebreide Italiaanse gemeenschap in vooral Henegouwen en Limburg.
Tot op de dag van vandaag kan ik nog altijd er niet bij hoe een overheid zo dom kon zijn. Iedereen kon toch echt wel vermoeden dat het neutrale vak Y ging volzetten met Juve-supporters.
Natuurlijk geen vrijgeleide voor Engelse "fans" om er op los te timmeren maar in de jaren 80 was een vechtpartij bij een voetbalmatch blijkbaar iets dat er bij hoorde en dat zou dan eigenlijk weer een argument moeten geweest zijn om geen zogezegd neutraal vak te hebben.
Helaas, driewerf helaas.
Mijn vader heeft toen Italiaanse overledenen zien liggen netjes op een rijtje ; ik zat met mijn broer en een vriend in het stadion en mijn pa ongerust om iemand van ons terug te vinden in dat rijtje met lijken.
De gsm bestond nog niet, ik zelf wist helemaal niks tot op het moment dat ik mijn ouders terugzag.
Het is een blijvende herinnering, iets wat je meedraagt voor de rest van je dagen.
Tot slot : de kritiek opdat de wedstrijd toch doorging : het was de minst slechte oplossing. Ik denk namelijk niet dat ik dit nu zou kunnen neerpennen, ik zou er ook niet meer zijn, de rellen zouden nog gigantischer geweest zijn.
Dank voor de uitgebreide reactie Joris Dr
Erg pakkend dat je er bij was die dag en het hebt moeten aanschouwen, vooral dat je vader tussen de lichamen moest kijken in de hoop er niemand dierbaar te zien liggen.... dat is gewoon onwerkelijk, niet te bevatten voor degene die het niet zelf hebben meegemaakt, en wat betreft de wedstrijd, dit was zeker de minst slechte oplossing, om de redenen die je al aangeeft. Ze konden niet anders.
Ligt dit stuk persoonlijk? Maar dan bedoel ik ook écht persoonlijk? Zo'n gevoel krijg ik nu namelijk, misschien verbeeld ik het me.
Het is een erg goede CE, weinig leden kunnen hun emoties hier op papier zetten.
Ik heb het natuurlijk niet zelf meegemaakt, maar een Italiaanse oom van me en de bevriende man die ik beschrijf in het stuk wel, aangezien ik dicht bij hen sta merk ik dat dit hen getekend heeft. De impact van zulk drama is niet te omvatten, maar je krijgt er een redelijk beeld van wanneer naasten er door getekend zijn voor de rest van hun leven.
Dankje Yasemin.
Echt een prachtige CE. Ben jaloers op de manier hoe je door middel van woorden, sfeer en emotie kan overbrengen. Ook besef ik me door jouw stuk veel meer hoeveel impact het Heizeldrama heeft gehad.
Een goede CE schrijven is één ding, maar hem laten binnen komen is een tweede. En laat dat nou net zijn wat jij keer op keer voor elkaar krijgt. Ik heb echt heel veel respect voor je Ce's en je manier van schrijven. Hier is werkelijk niks, maar dan ook niks fout aan. Taalkundig en grammaticaal is het perfect.
Toen ik de titel las op de homepage dacht ik dat het zou gaan om het omkoopschandaal waarin Juve verwikkeld was. Want ook dat is een soort van smet op het imago van de prachtige club Juventus.
Om heel eerlijk te zijn had ik nooit gehoord van het Heizeldrama. Dat komt natuurlijk ook omdat ik van bouwjaar 1995 ben. Nu weet ik er al een heel stuk meer over. Bedankt daarvoor.
Mijn complimenten en respect heb je zeer zeker verdiend.
Messirvp
Dat zou ook een mogelijkheid geweest zijn ja, misschien iets om in de toekomst over te schrijven aangezien het een zeer grote smet is op de club en het Italiaanse voetbal. Iedereen die er toen nog niet was moet het ooit leren kennen, dus het is zeker geen schande, ook ik heb het niet bewust meegemaakt en ik ben dan nog wat ouder dan u. En perfect zou ik het stuk niet noemen, er is altijd ruimte voor verbetering hehe.
Enorm bedankt voor je mooie reactie Messirvp, het doet me plezier zo'n reactie te mogen ontvangen
mooi geschreven, ik vind alle ce's die ik toet nu toe heb gelezen van jou nog ontzettend mooi hopelijk blijf je ze ook schrijven
Knap! Afgezien van de aangename schrijfstijl, bewonder ik de manier waarop je het onderwerp benadert: pakkende gebeurtenis bekeken vanuit een ooggetuigen. Puik werkje journalistiek, mijn gedacht!