AFC Wimbledon: het enorme succes van de supporters

Morgen kan AFC Wimbledon met een overwinning bij Southend United en puntverlies van de twee onderste clubs (Macclesfield & Hereford) definitief een langer verblijf in League Two, het vierde en laagste Engelse full-profniveau, verzekeren. Mocht dit overigens morgen niet gebeuren dan is de kans op degradatie nog altijd slechts zeer theoretisch. Met vijf wedstrijden te gaan is er namelijk een voorsprong van elf punten op de onderste twee en staan er in totaal zeven clubs onder AFC Wimbledon. Doordat er slechts twee degradatieplaatsen zijn zou dat betekenen dat er maar liefst zes clubs "The Dons" moeten inhalen voor degradatie. Dat is zo goed als uitgesloten, vooral ook omdat enkele clubs elkaar nog ontmoeten. Handhaving is dus feitelijk al veilig gesteld, wat een enorme prestatie is voor de club van de supporters.

Hoe anders was de situatie minder dan tien jaar geleden. Op 28 mei 2002 voelden dezelfde supporters zich verkocht en verraden. Na elf jaar leed werd de club, in de ogen van de supporters, definitief de nek omgedraaid. Wimbledon FC was een roemruchte club, ondanks dat het een relatief kleine club was, werd binnen negen jaar na de stijging naar het profvoetbal in 1986 het hoogste niveau bereikt (toen nog Division One). Pas in 2000 werd die plaats verloren toen de divisie al geruime tijd omgedoopt was in de Premier League. In 1988 werd bovendien de FA Cup gewonnen in een finale tegen het grote Liverpool van die tijd. De ouderen hier zullen zich de beruchte "crazy gang" van Wimbledon nog wel herinneren.

In 1991 begon de afbraak. De toenmalige eigenaar van Wimbledon FC, Sam Hammam, verhuisde de club uit Plough Lane (de historische thuishaven van de club waar maar liefst 79 seizoenen gespeeld werd) naar Selhurst Park, thuishaven van rivaal Crystal Palace. Hoewel deze stap controversieel was, werd door diverse mensen Sam Hamman het voordeel van de twijfel gegeven, het stadion zou namelijk aangepast worden aan de nieuwe veiligheidseisen van die tijd. Lange tijd gebeurde er niks, wat argwaan opwekte. Toen uiteindelijk Hamman het stadion verkocht om het geld in eigen zak te steken en met de noorderzon te vertrekken waren de supporters, terecht, woedend. Nieuwe eigenaren kwamen binnen, met de belofte de club weer "thuis" te brengen. Supporters lieten duidelijk blijken dat zij dit ook wilden. Hard werk leverden uiteindelijk enkele mogelijkheden op stadions vlakbij Wimbledon, met als meest realistische mogelijkheid het delen van stadion Kingsmeadow, de thuishaven van Kingstonian FC in Kingston-upon-Thames, twee kilometer buiten Wimbledon. De beleidsbepalers wilden er echter niks van weten. Plannen werden gepresenteerd om de club te verhuizen naar Milton Keynes, bijna 100 km. naar het noorden in een compleet andere regio. Een seizoen vol protesten volgde, de eigenaren verdedigden de verhuizing met diverse argumenten, waarvan achteraf bij bijna alle argumenten werd bewezen dat deze onwaar waren. Er werd ook beloofd dat de club de banden met de wijk Wimbledon zou blijven behouden en de naam, clubkleuren en logo in ere zou houden. De FA geloofde deze verhalen en op 28 mei 2002 kreeg Wimbledon FC toestemming te verhuizen naar Milton Keynes, tegen de regels van diezelfde FA in. Bovendien werden vrijwel direct eerder genoemde beloften verbroken, de band met de wijk Wimbledon werd doorgesneden en de naam, clubkleuren en het logo werden niet veel later veranderd. De supporters voelden zich verkocht en verraden.

De supporters lieten het er niet bij zitten, twee dagen later werd uit protest door een groep supporters AFC Wimbledon opgericht, een nieuwe voetbalclub waar de fans de baas zijn en een dusdanige beschermingsconstructie is opgezet dat het vrijwel onmogelijk is voor een rijkaard om de club over te nemen om zo problemen als bij Wimbledon FC te voorkomen. Critici zeiden dat dit nooit een succes zou worden en de club nooit succesvol zou worden. De werkelijkheid was het tegendeel. Binnen enkele weken werd een organisatie uit de grond gestampt en een spelersgroep werd bijeen gebracht uit proeftrainingen op een veldje in Wimbledon. De club ging het stadion Kingsmeadow delen met Kingstonian FC, ironisch genoeg hetzelfde stadion waar eerder Wimbledon FC nog terecht had kunnen komen. Er werd begonnen in de Combined Counties League, qua niveau vergelijkbaar met tweede/derde klasse amateurs in Nederland. De competitie had gemiddeld 50 toeschouwers per wedstrijd, Wimbledon had, ondanks het lage niveau, in het eerste seizoen direct 3000 toeschouwers per wedstrijd. De overgrote meerderheid van de supporters van Wimbledon FC zijn AFC Wimbledon gaan volgen omdat dit als een doorstart werd gezien van een club die min of meer de nek was omgedraaid. Kingsmeadow werd gekocht van de eigenaar, Kingstonian FC werd hier ook beter van, want ze moesten een hoge huur betalen en nu spelen ze daar zonder huurkosten. Na promoties in 2004, 2005, 2008 en 2009 speelde de club in de semiprofessionele Conference, slechts één stap onder een terugkeer naar de full-prof Football League. Die stap werd uiteindelijk gezet op 21 mei 2002. In het City of Manchester Stadium, thuishaven van Manchester City, werd na strafschoppen de finale van de play-offs van Luton Town gewonnen. Seb Brown, geboren en getogen in Wimbledon en protesterend tegen de verhuizing negen jaar eerder, werd als keeper de held van de club door twee strafschoppen te stoppen. De vreugde was enorm, "it only took nine years" werd er gezongen. Na negen jaar was de club alweer terug (want voor de supporters is AFC Wimbledon een voortzetting van Wimbledon FC) in de profdivisies.

Het eerste seizoen zou altijd zwaar worden, echt degradatiegevaar is er echter nooit geweest. Nu handhaving zo goed als zeker is, kan de club verder bouwen aan de toekomst. Twee van de drie doelen bij de oprichting van AFC Wimbledon zijn nu bereikt, namelijk het bewerkstelligen van en stabiele organisatie waar de fans de baas zijn en het veroveren van een plaats in de profdivisies. De derde doelstelling is het moeilijkste om te bereiken, namelijk een eigen stadion in Wimbledon. Achter de schermen wordt hier zeer hard aan gewerkt. Er zijn inmiddels twee locaties waar mogelijk het nieuwe stadion kan komen. Grond is duur in London en Wimbledon is dan nog eens een van de allerduurste wijken van London, dus makkelijk is het niet. Daardoor wordt er een samenwerking gezocht met partners voor een multifunctionele locatie (wellicht samen met een hotel en/of winkelcentrum). Die mogelijkheden zien er echter goed uit, want die partners willen ook op een mooie locatie zitten en die mogelijkheden groeien door samenwerking met een voetbalclub. Een stadion in Wimbledon is nu nog een droom, is dit een droom die binnenkort werkelijkheid wordt? De tijd zal het leren. Hoe ver kan de club nog komen, vooral met een stadion in Wimbledon? Niemand weet het op dit moment, maar deze club (en de voorganger Wimbledon FC) heeft zo vaak de Engelse voetbalelite verbaasd, dat alles mogelijk lijkt.