Rutjes bewandelt zijn eigen pad: ‘Iedereen gaat naar links, Nathan gaat naar rechts’

Finalist van Wie is de Mol?, jeugdtrainer bij Sparta Rotterdam, een overstap van MVV Maastricht naar rivaal Roda JC Kerkrade en presentator van Zappsport. Er zijn maar weinig mensen die zulke diverse dingen op hun CV kunnen zetten. Nathan Rutjes is zo'n iemand. In gesprek met Voetbalzone heeft ‘Mr. Positivo’ het over zijn tijd als voetballer, zijn huidige functie als jeugdcoördinator bij Sparta en zijn tv-carrière.

Door Fedor Ritmeijer en Sydney Jordan

De profcarrière van Rutjes begon in de zomer van 2005. De Rotterdammer speelde in de jeugd van Sparta en sloot in 2005 aan bij het eerste van de club uit Spangen. Hij speelde er zeven seizoenen, tot hij in 2012 de overstap maakte naar het zuiden. MVV nam de middenvelder transfervrij over.

Na twee seizoenen voetballen in het rood en na het ontwikkelen van een status als ware cultheld, deed hij iets wat hem niet in dank werd afgenomen. In de zomer van 2014 maakte hij transfervrij de overstap naar de aartsrivaal Roda JC. Hier kreeg hij een contract voor onbepaalde tijd en kon hij dus na zijn actieve voetbalcarrière doorgaan voor zijn trainerspapieren.

Vier seizoenen later besloot Rutjes dat het mooi was geweest en hing hij zijn voetbalschoenen aan de wilgen, wat zijn profcarrière betreft dan. Op amateurbasis bleef hij voetballen in Heerlen, bij Groene Ster. Hier combineerde hij zijn trainersopleiding met voetballen in de hoofdklasse (wat nu de vierde divisie is).

Na zijn voetbalcarrière koos Rutjes ervoor om terug naar Rotterdam te gaan, dicht bij zijn familie. Ook kon hij bij zijn jeugdliefde Sparta aan de gang, ondanks dat hij het erg naar zijn zin had in Zuid-Limburg. Sinds het seizoen 2019/20 is hij dan ook nauw betrokken bij de jeugd van Sparta, in verschillende rollen. De meest recente is jeugdcoördinator.

Profcarriere

Rutjes kijkt positief terug op zijn carrière. “Er zijn in je carrière bepaalde punten waar je keuzes kan maken, maar ik wil daar echt geen spijt van hebben. Ik heb er altijd alles aan gedaan. Misschien, als ik andere keuzes had gemaakt, dat het dan anders was gelopen, maar dat weet je niet.”

Hij trekt een vergelijking met teamgenoten. “Ik speelde bij Sparta een jaar lang op het middenveld met Marten de Roon en Kevin Strootman. Nou, dan is mijn pad toch even wat anders gelopen”, grapt de Rotterdammer. Het maakt hem weinig uit. “Dit is mijn pad geweest en daar kijk ik met trots op terug.”

Gedurende zijn carrière heeft Rutjes nooit een prijs gewonnen. Wel heeft hij vaak voor promotie en degradatie gespeeld. Of het leuker is om in de top of in de lagere regionen van het voetbal te spelen, vindt hij een lastig vraagstuk. “Ik heb nooit echt ervaren hoe het is om voor een topclub te spelen. Roda en Sparta waren voor mij een topclub. In de Keuken Kampioen Divisie kijk je iets meer naar promoveren in plaats van het kampioenschap.”

Degradatievoetbal neemt een hele aparte druk mee volgens Rutjes. “Je hebt tijdens degradatievoetbal constant in je hoofd: wat ik doe op het veld, heeft heel veel invloed op de hele organisatie. Het is dan ook goed dat het je raakt, maar je moet dat niet meenemen op het veld.”

Het laatste jaar als prof

In zijn laatste jaar als prof kwam Rutjes weinig in actie voor Roda. In totaal speelde hij maar vier duels voor de Koempels in de Eredivisie. Toch voelde hij zichzelf nog fit en belangrijk voor het team. “Het was een heel raar jaar. Ik voelde me echt topfit en ik vond nog steeds dat ik op trainingen onderscheidend kon zijn.”

“Ik kan me nog goed herinneren dat we in de beker tegen Capelle speelden. Dat was zo’n fijne wedstrijd. Ik scoorde zelfs nog. Dus toen dacht ik echt van: nu laat ik zien welke waarde ik nog kan hebben op het veld. Toch kreeg ik nog steeds niet de kans waar ik op hoopte en toen ben ik gaan kijken voor volgend seizoen. De keuze was óf nog een stap terug naar de Keuken Kampioen Divisie, óf ga ik aan mijn trainerscarrière en aan mijn maatschappelijke carrière werken.”

“Ik vond het een voorrecht om betaald voetbal te kunnen spelen. Dat besef krijg je echt later pas. In de beginfase van je carrière ben je echt gedreven, want je wil nog wel bepaalde stappen maken. Later zie je dan jongens met kruisbandblessures die er een jaar of nog langer uit liggen en dan besef je het pas.”

Trainerschap

Tijdens het seizoen 2018/19 combineerde Rutjes voetballen bij Groene Ster met een functie als assistent-trainer van Roda Onder 17. Het seizoen daarna keerde hij terug in Rotterdam, bij Sparta als jeugdtrainer. Een keuze die niet zomaar gemaakt was.

“De stap van Roda naar Sparta was echt een hele moeilijke. Ik was aardig geworteld in Limburg en ik was ontzettend gelukkig in Kerkrade. Roda is ook altijd goed voor me geweest. Toen kwam Sparta langs en dat is toch wel mijn echte liefde. Ook wist ik dat de jeugdopleiding een hele gedegen opleiding is en de visie van Sparta past heel erg bij mijn visie van het opleiden van kinderen.”

Ook familie speelde een belangrijke rol. “Ik kom uit Rotterdam en mijn ouders wonen daar ook. Ze hebben ook een lange tijd Lavezzi (Rutjes’ zoon, red.) niet kunnen zien opgroeien, want om even heen en weer te rijden naar Kerkrade is natuurlijk lastig. Mijn ouders worden ook een dagje ouder en ik wil in de buurt zijn op het moment dat ze hulpbehoevend zijn.”

“Toch was het wel een dingetje om na zes jaar Roda te verlaten. Als je binnenkomt in het stadion daar, hangt er binnen een groot schilderij van mij. Ik ben wel echt gewaardeerd daar en ik kijk ook met zoveel liefde terug op mijn tijd daar.”

Bij Sparta kreeg Rutjes de smaak zo te pakken dat een loopbaan als trainer van een eerste elftal geen must voor hem is. “Heel veel mensen zeggen tegen me: ‘Nathan, jouw bijdrage zou heel goed kunnen zijn voor een eerste elftal.’ Ik ben ook in de afgelopen tijd wel vaker gevraagd of ik ergens mee zou willen gaan als assistent. Mijn keuze is echt een hele bewuste, omdat wat je aan die kinderen mee kunt geven, blijft vanuit de kinderschoenen de rest van hun leven in hun DNA.”

“Ik vind het ook belangrijk het spelplezier te waarborgen. Ik wil dat jongens aan het einde van hun tijd bij Sparta kunnen zeggen: ‘Ik heb echt mooie toernooien en wedstrijden kunnen spelen.' Ik ben ook ambassadeur van het pupillenvoetbal bij de KNVB en die hebben dat ook als visie. Dat past ook heel erg bij mij. Iedereen bewandelt een andere weg. Waar anderen links gaan, gaat Nathan rechts.”

“Dus ik wil wel een bijdrage leveren in de ontwikkeling als mens en in de ontwikkeling als speler. En dat kan heel goed in mijn huidige functie. Alles heeft zijn charme. Bij Jong Sparta is het mooi om te zien hoe die jongens in de laatste fase zitten voor ze klaargestoomd worden voor het eerste en bij de Onder 9 is dat weer heel anders.”

“Ik sluit dan ook echt niet uit dat ik over vijf jaar wat anders doe, maar ik ben nu al vijf jaar ontzettend gelukkig met de rol die ik uitvoer. Met mij weet je het nooit!”

Arne Slot

Tussen 2007 en 2010 speelde Rutjes bij Sparta samen op het middenveld met Arne Slot. De huidige manager van Liverpool kwam in 2007 over van NAC Breda en speelde 54 Eredivisiewedstrijden voor de Rotterdammers. Rutjes zag toen al dat er in Slot een trainer verborgen zat.

“Dat hij dit zou bereiken heeft waarschijnlijk niemand voorspeld, maar hij was toen al wel een ontzettende leider. Ik luisterde gewoon naar Arne en dat kwam omdat hij respect afdwong. Op sommige momenten kon hij heel kritisch zijn, maar op andere momenten zorgde hij voor veel enthousiasme onder de spelers.”

“Hij was ook echt een hele onderschatte speler”, benadrukt Rutjes. “Hij moest het vooral hebben van zijn intelligentie, maar hij kon het goed omzetten naar handelingen. Als hij bij een topclub had gezeten waar hij veel op de helft van de tegenstander kon spelen en veel de bal zou krijgen, dan was het echt een geweldige speler.”

“Ik denk dat hij ook al aardig in de voetsporen van de beste trainers aan het raken is”, aldus Rutjes. “Maar wanneer ben je nou echt een goede trainer? Hij wordt kampioen met Liverpool en is ver gekomen in de bekers, maar definiëren prijzen iemands loopbaan als trainer? Voor mij niet. Ik denk dat de grootste waarde is als trainer, hier is hij het zelf waarschijnlijk niet mee eens, hoe mensen over je praten als coach.”

Wie is de Mol?

In 2020 deed Rutjes mee aan Wie is de Mol? De man met de bekende mat haalde de finale van het programma en verloor hier uiteindelijk van Buddy Vedder. Zelf kan hij alleen maar lovend zijn over zijn avontuur in China. “Wie is de Mol? is echt een once in a lifetime kans die ik heb gekregen. Dat is echt een van de mooiste dingen in mijn leven, dat ik daarvoor gevraagd ben.”

“Het is zo’n unieke ervaring en als je mij nu nog vraagt wat er gebeurde in een bepaalde aflevering, kan ik het je zo vertellen”, voegt Rutjes toe. “Het was zo uniek en zo’n voorrecht om dat te mogen doen.”

De drie weken in China hadden dan ook meerdere hoogtepunten. “Allereerst het zien hoe zo’n productie in elkaar steekt. Die mensen achter de schermen werken echt drie weken lang keihard en dan ga je pas relativeren van: hoe was dat in mijn tijd als voetballer met al die mensen? Ook het leren kennen van nieuwe mensen vind ik superleuk. Ik ben echt een sociaal dier en ik vond het ook superleuk om spelletjes te spelen met mensen die uit andere gebieden kwamen, zoals de tv-wereld.”