Teze haakt geblesseerd af bij Oranje: nóg verrassender alternatief in Engeland

Jordan Teze had zaterdag tijdens de oefeninterland tegen Denemarken zijn debuut voor Oranje kunnen maken. De 22-jarige verdediger van PSV werd vorige week misschien wat verrassend toegevoegd aan de selectie van het Nederlands elftal voor deze interlandperiode, die door bondscoach Louis van Gaal bestempeld wordt als de start van de voorbereiding op het WK in Qatar. Inmiddels heeft Teze met een blessure het trainingskamp van Oranje moeten verlaten. Maar wat zat er achter de verklaring van Van Gaal om Teze toe te voegen aan zijn selectie? En welke alternatieven heeft Van Gaal?

Door Chris Meijer

Ergens in het luchtruim tussen Denemarken en Nederland kreeg Teze te horen dat hij voor het eerst was opgenomen in de selectie van Oranje. “Sommige mensen hadden al internet en begonnen te klappen en mijn naam te noemen. Toen dacht ik: dat moet het dan wel zijn”, vertelde Teze aan ESPN over de terugreis van PSV na de met 0-4 gewonnen uitwedstrijd tegen FC Kopenhagen in de achtste finale van de Conference League. “Ze zeiden gelijk dat ik bij Oranje zat. Ik was blij en opgelucht. Dit is iets wat ik al heel lang wil en nu is het moment. Wat ik deed toen we geland waren? Ik belde direct mijn moeder. Ja, ze was heel blij. Dat deed ook wat met mij, mijn hart ging sneller kloppen. Ik snak er al best lang naar, ik zag natuurlijk ook andere teamgenoten die naar Oranje gaan. De honger werd groter en groter en nu is het moment aangebroken. Ik wil mezelf van mijn beste kant laten zien en niet alleen er bijhoren.”

Ondanks de overtuigde woorden van Teze, was het voor velen toch enigszins verrassend dat hij vorige week plotseling werd toegevoegd aan de definitieve selectie van Oranje. Het jeugdproduct van PSV moest het in de eerste seizoenshelft namelijk nog meer dan geregeld stellen met een reserverol. PSV-trainer Roger Schmidt gebruikte Teze vrijwel alleen als rechtsback, maar gaf in zijn basiself over het algemeen de voorkeur aan Phillipp Mwene. Voor Teze blijkt de blessure van André Ramalho de opmaat te zijn geweest naar zijn eerste uitnodiging voor Oranje. De Braziliaan werd in januari geopereerd aan zijn enkel, waardoor Teze sinds de winterstop met Olivier Boscagli het centrale duo vormt. En PSV verloor tot dusver slechts één van de totaal vijftien wedstrijden waarin Teze in het hart van de defensie speelde. Niet voor niets noemde Mark van Bommel Teze recent in De Telegraaf ‘iemand met alle kwaliteiten om een topverdediger te zijn’: ‘opbouwend heel goed, een lichaam dat echt gemaakt is voor topvoetbal met een grote longinhoud en een geweldig loopvermogen’.

Van Gaal gaf in vier zinnen, of eigenlijk twee woorden, een verklaring voor de uitnodiging voor Teze. “Nou, we volgen hem natuurlijk iedere week bij PSV. Hoe kom je dan erbij? Hij valt op door een bepaalde kwaliteit. En die bepaalde kwaliteit, vinden wij, is zijn opbouwende kwaliteit. Omdat Stefan de Vrij geblesseerd is, moeten we zijn positie invullen. En dat is Teze”, verklaarde de bondscoach in een YouTube-video van de KNVB. In een reactie op deze verklaring noemde Johan Derksen Teze in Vandaag Inside ‘zo'n meevoetballer bij PSV’, die er niet gelijk uitspringt bij de Eindhovenaren. Gezien de opbouwende statistieken van Teze sinds hij vanaf speelronde 21 in het centrum van de defensie speelt, heeft Derksen ergens een punt.

---

De cijfers van de beste opbouwers in de Eredivisie

---

Speler	Passes	Passnauwkeurigheid	Voorwaartse passes	% voorwaartse passes	Passes op helft tegenstander	% passnauwkerigheid op helft tegenstander
Daley Blind	617	89,2%	299	48%	427	83,4%
Lisandro Martínez	508	90,4%	166	33%	266	87,6%
Marcos Senesi	500	84,4%	208	42%	208	76%
Bruno Martins Indi	468	87,8%	158	34%	140	81,9%
Gernot Trauner	457	89,1%	179	39%	198	79,3%
Mauro Júnior	418	89,2%	134	32%	283	80,9%
Jordan Teze	617	89,2%	157	38%	163	86,5%
Rodrigo Guth	405	76,4%	160	40%	174	56,9%
Cas Odenthal	399	84,7%	162	41%	142	71,0%
Olivier Boscagli	394	86,3%	394	38%	186	80,1%

Teze springt er met zijn cijfers in vergelijking met de andere verdedigers in de Eredivisie namelijk niet bijzonder bovenuit. Met zijn aantal passes - totaal, voorwaarts én op de helft van de tegenstander - behoort Teze weliswaar tot de top van de Eredivisie, maar tegelijkertijd moet hij in dit opzicht onder meer Daley Blind, Lisandro Martínez, Marcos Senesi, Gernot Trauner, Bruno Martins Indi en Mauro Júnior voor zich dulden. Waarmee Teze wél opvalt: zijn passnauwkeurigheid in het algemeen (89,2 procent, alleen Martínez doet dat beter van de tien spelers met de meeste passes) en op de helft van de tegenstander (86,5 procent, alleen Martínez, Perr Schuurs, Lutsharel Geertruida en Jurriën Timber doen dit beter). “Wat het kan zijn: Teze heeft kwaliteiten die moeilijk in statistieken te vangen zijn”, verklaart Thomas Markhorst, data-analist voor Opta. “Bijvoorbeeld het tempo waarmee hij het spel verplaatst, of wanneer hij tussen drie man de juiste oplossing weet te vinden. Dat zijn zaken waar niet makkelijk een statistiek aan te koppelen is. Wie weet is hij juist op dat soort kwaliteiten geselecteerd.”

Een reden waarom Van Gaal Teze heeft opgeroepen, is zijn beoogde systeem met drie centrumverdedigers. “Als hij met drie centrale verdedigers gaat spelen, dan moeten de buitenste centrale verdedigers comfortabel zijn, als ze aan de zijkanten komen. Dat is Jurriën Timber, Jordan Teze, dat is Stefan de Vrij ook. De Vrij kan dat heel goed omdat hij rechtsback is geweest bij Feyenoord. Maar De Ligt kan dat niet, die is oncomfortabel aan de zijkant”, zei Hans Kraay junior afgelopen zondag in het programma Goedemorgen Eredivisie van ESPN. Als verdediger die vrij natuurlijk zowel op rechtsback als in het centrum kan spelen, behoort Teze tot een relatief select gezelschap met Oranje-kandidaten.

Naast Timber en De Vrij passen Joël Veltman (speelt dit seizoen afwisselend als rechtsback en centrumverdediger bij Brighton & Hove Albion) en Geertruida in dit profiel, al speelt hij bij Feyenoord dit seizoen voornamelijk rechtsback. FootballTransfers schuift twee andere interessante kandidaten naar voren die op basis van data te vergelijken zijn met de speelstijl van Teze: Wesley Hoedt en Anfernee Dijksteel. Hoedt is dit seizoen onbetwist basisspeler bij Anderlecht, de nummer vijf van de Belgische Jupiler Pro League. Daar kan de 28-jarige centrumverdediger in opbouwend opzicht indrukwekkende statistieken overleggen. Gemiddeld per negentig minuten noteert Hoedt (veel) meer balcontacten (90,9 om 72,4), passes (79,4 om 54,7), passes op de helft van de tegenstander (35,2 om 28,1) en een hogere passnauwkeurigheid (85,7 procent om 83,3 procent) dan Teze. Bovendien heeft Hoedt een hand gehad in aanvallen die maar liefst twaalf expected goals opleverden, een bijzonder hoog aantal voor een verdediger. Ter vergelijking: de PSV-aanvallen waar Teze een hand in had, leverden 7,5 expected goals op.

---

De statistieken van Teze, Hoedt en Dijksteel

---

Statistiek	Jordan Teze	Wesley Hoedt	Anfernee Dijksteel
Balcontacten	72,4	90,9	60,5
Passes	54,7	79,8	38,9
Passes op helft tegenstander	28,1	35,2	19,9
Passnauwkeurigheid	83,3%	85,7%	78,9%
Balveroveringen	7,0	5,8	6,4
Intercepties	1,0	1,4	1,1
Succesvolle tackles	0,6	0,6	1,3
Duels gewonnen	3,0	3,8	5,7
Kopduels gewonnen	1,1	2,6	1,2

De statistieken zijn gemiddeld per negentig minuten.

Hoedt heeft bij bijvoorbeeld Lazio ervaring opgedaan in een driemansdefensie, maar kent in dit geval één groot nadeel: hij is linksbenig en komt daardoor niet in aanmerking voor de positie waarvoor Teze is opgeroepen. Om dezelfde reden zal Teze van Van Gaal eveneens de voorkeur hebben gekregen boven Sven Botman (die overigens ook geblesseerd is) en Pascal Struijk. Schuurs noteert dit seizoen weliswaar goede opbouwende statistieken, maar is bij Ajax over het algemeen reserve en heeft nauwelijks ervaring in een driemansdefensie of als rechtsback. Dan blijft er in principe één reëel alternatief over dat Van Gaal nog had kunnen kiezen in plaats van Teze: de in Nederland relatief onbekende Dijksteel.

Dijksteel kwam via de Nike Academy vanuit het Nederlandse amateurvoetbal bij Charlton Athletic terecht en speelt sinds de zomer van 2019 voor Middlesbrough. Aanvankelijk fungeerde de 25-jarige Dijksteel bij de huidige nummer zeven van de Championship als rechtsback, maar het afgelopen halfjaar is hij omgeturnd tot centrumverdediger. Op die positie bleef de geboren Amsterdammer overeind in de FA Cup-wedstrijden tegen Manchester United, Tottenham Hotspur en Chelsea. Zijn opbouwende statistieken - balcontacten, passes, passes op de helft van de tegenstander en passnauwkeurigheid - zijn wat minder dan die van Teze, al valt dat mogelijk ook te verklaren door het spel van Middlesbrough en in de Championship. Want tegelijkertijd kan Dijksteel weer betere verdedigende cijfers overleggen, zoals intercepties, succesvolle tackles en gewonnen (kop)duels. En belangrijker: de aanvallen van Middlesbrough waar Dijksteel bij betrokken was, leverden 7,8 expected goals op. Daarmee scoort hij gemiddeld gezien beter dan Teze.

De kans dat Dijksteel de komende maanden serieus in beeld komt bij Oranje lijkt zoals het er nu naar uitziet echter klein. Allereerst omdat hij in de Championship speelt en Arnaut Danjuma bijvoorbeeld ook pas weer opgeroepen werd toen hij Bournemouth had verruild voor Villarreal, al bewijst de vleugelaanvaller tegelijkertijd nu misschien ook wel hoe hoog het niveau in de (sub)top van het tweede niveau van Engeland ligt. Maar op dit moment zijn Matthijs de Ligt, De Vrij en Timber de drie belangrijkste kandidaten om op het WK als meest rechtse centrumverdediger te spelen, terwijl Denzel Dumfries, Hans Hateboer en Jeremie Frimpong het hoogst in de pikorde met rechtsbacks staan.

Nu De Vrij en Timber (in de woorden van Van Gaal ‘onderweg naar een blessure’) met fysieke problemen kampen, is Teze opgeroepen. Maar het is nog wel enigszins de vraag of de PSV’er aan het einde van het seizoen nog in dezelfde situatie als nu zit. Ramalho lijkt op korte termijn terug te keren en dan zal Schmidt een keuze moeten maken: laat hij Teze staan of brengt hij de Braziliaan terug in het elftal? Op de rechtsbackpositie maakt Mauro Júnior momenteel indruk, waardoor het niet in de lijn der verwachtingen ligt dat Teze zal terugkeren naar die positie. “Ik probeer het de trainer zo moeilijk mogelijk te maken, maar dat is niet waar ik nu aan denk”, zei Teze onlangs in het Eindhovens Dagblad. “Het gaat nu om minuten maken en het team helpen. Misschien voel ik me wel een beetje beter in het centrum, het bevalt me zeker goed.”

Hoe het ook afloopt: PSV wil dolgraag met Teze verder. Hij kan zijn huidige tot medio 2024 lopende contract met minimaal een jaar verlengen, al zijn de gesprekken daarover op de lange baan geschoven. Tegelijkertijd zijn er volgens het Eindhovens Dagblad veel buitenlandse clubs die de verrichtingen van Teze ‘met grote belangstelling volgen’. Die belangstelling had wel eens flink kunnen toenemen als Teze zaterdag tegen Denemarken, of anders drie dagen later tegen Duitsland, na Justin Bijlow, Tyrell Malacia, Devyne Rensch en Noa Lang de vijfde debutant was gworden tijdens de derde termijn van Van Gaal als bondscoach van het Nederlands elftal. Die eer lijkt nu eerder naar Joël Drommel of Mark Flekken te gaan.