De 'Satan' van Eindhoven

We schrijven zondag 13 april van het jaar 2014. Met een sceptisch gevoel vertrek ik naar het Philips Stadion voor één van de wedstrijden waar ik altijd enorm naar kan uitkijken: PSV – Feyenoord: een topper. Althans, op papier. In de praktijk bleek de wedstrijd, dankzij de laksheid en het gebrek aan voetballend vermogen aan Eindhovense zijde, geen topper. PSV mag onze lieve Heer op de blote knieën bedanken dat het slechts bij 0-2 bleef. Ontluistering is het woord dat het gevoel beschrijft dat, eigenlijk al vanaf minuut één van de wedstrijd, tot het moment dat ik dit stuk vanuit mijn hart schrijf overheerst. Hoe heeft het allemaal zover kunnen komen? Een vraag die overheerst bij de gemiddelde PSV-supporter. Immers, we naderen het einde van wéér een teleurstellend seizoen. En nu het seizoen eindelijk op de rand van de afsluiting staat en play-offs dreigen, kan er nog maar één conclusie worden getrokken: PSV is op de rand van topclub-af, een conclusie die is gebaseerd op meerdere factoren. Zoveel factoren, dat het PSV-hart in mij en velen anderen ervan moet huilen. Voorbeelden hiervan zijn het beleid, de, overduidelijk, gereduceerde topsportmentaliteit in Eindhoven en het falende wisselbeleid. Zomaar wat onderwerpen die ik graag aan het licht wil brengen, maar deze allen van dezelfde aard zijn: namelijk van technisch manager Marcel Brands, de ‘Satan van Eindhoven’.

Als eerst, het beleid dat vanaf het begin van het seizoen is ingevoerd door Brands. Een beleid waar ik mijn twijfels over heb. Er zou een evenwichtige selectie voor het nieuwe seizoen staan, een mix tussen jonge talenten en ervaren spelers, een plan dat op het eerste gezicht uitstekend lijkt. En helaas bleef het inderdaad bij dat eerste gezicht. Brands heeft het voor elkaar gekregen om in zijn vierde jaar als technisch manager PSV steeds verder naar de subtop te duwen. Verder dan een netwerk binnen de Eredivisie en met name AZ komt Brands nauwelijks. Jaar in, jaar uit weet Brands het voor elkaar te krijgen om spelers binnen te hengelen die het niveau niet aankunnen, of die op mentaal vlak verzaken. Toegegeven, Brands is een absolute topverkoper waar je u tegen zegt. In mijn beleving kan dit echter niet de schade compenseren die Brands met zijn aankoopbeleid de laatste jaren gecreëerd heeft. Voor de derde keer in vier jaar tijd heeft PSV de koers gewijzigd hoe het de komende jaren prijzen moet gaan pakken, waar Brands zijn eigen glazen al mee heeft ingegooid met het huren van Bryan Ruíz. Ruíz, een speler die met zijn ‘inzet’ momenteel symbool staat voor het huidige, slappe PSV.

Het slappe PSV, het kenmerkt zich maar nogmaals door het benoemen van een zogeheten ‘tussenjaar’. Wat nou tussenjaar? PSV heeft een begroting van 60 miljoen en hoort daarmee in Nederland voor de titel te strijden. Iets dat de fans gewend zijn en alle recht toe hebben na de afgelopen jaren. Waar blijft de verlosser voor PSV in het bestuur die de stekkers uit het stopcontact trekt en er genoeg van heeft? Waar is het PSV dat groot werd dankzij het enorme scoutingsapparaat die de club bezat? Het heeft plaats gemaakt voor de grootste hype die het hedendaagse Nederlandse voetbal met zich meebrengt: de eigen jeugd.

Dan de topsportmentaliteit bij de spelers en het falende wisselbeleid. Ook dit is de laatste jaren, met Brands aan het roer en met pijn in het hart, respectievelijk verminderd en toegenomen. Waar vóór de intrede van Brands een trainer inclusief de technisch manager zelf al buitenlagen bij een achtste plek in de winterstop, wordt nu alles geaccepteerd. Waar de lat eerst op Europese hoogte ligt, ligt het nu slechts op nationaal niveau. Spelers die finaal door de ondergrens zakken, worden getroost en geknuffeld door zowel fans als staf. Dat blijkt wel uit het continu opstellen van falende spelers als Adam Maher, Stijn Schaars en Jürgen Locadia, die keer op keer hun nieuwe kans kunnen genieten. Laatstgenoemde is wellicht het beste voorbeeld van allemaal, wat betreft het beleid. Locadia is, buiten dat ik het de slechtste spits vind die ik ooit in het PSV-shirt heb zien voetballen, lijkt wel de ‘profiteur’ van het nieuwe beleid. Het lijkt er helaas op dat ook Philip Cocu, Ernest Faber en Chris van der Weerden instemmend blijven knikken met Brands. En dat terwijl je een speler als Tim Matavz, die overall een betere spits is dan Locadia en ook nog enige transferwaarde aan zich verbonden heeft, zich zit te verbijten op de bank. Eén van de weinige spelers waar het PSV-publiek zich verbonden mee voelt, Ji-Sung Park, wordt op de bank gezet tot zijn eigen verbazing. En dat terwijl het percentage positieve resultaten mét Park beduidend hoger liggen dan zonder. Ook het gebrek aan ervaring binnen de technische staf is van dit falende wisselbeleid een indirecte oorzaak. Veroorzaakt door... juist.

Ten slotte de topsportmentaliteit bij de fans. Het meest schrijnende voorbeeld van deze ‘definitie’ is het zojuist genoemde knuffelen en troosten na een 2-6 nederlaag in eigen stadion. Spelers verdienen hierbij een massaal fluitconcert en kritiek, iets wat ook logisch zou moeten zijn. Spelers krijgen echter door dit soort situaties het gevoel dat ze alles kunnen maken. Immers, het publiek vergeeft je toch wel. Andere situaties zijn het bedanken van de spelers na, bijvoorbeeld, afgelopen zondag. Spelers die tonnen of zelfs miljoenen verdienen, die geen donder hebben uitgevoerd, worden bedankt voor de bewezen diensten. Vóór het Brands-tijdperk werden spelers (terecht) gefileerd na een wanprestatie Tegenwoordig heerst er echter, ook bij mij, een gevoel van gelatenheid. Elke wedstrijd is er een die door een gebrek aan zowel kwaliteit maar vooral mentaliteit eenvoudig verloren kan gaan. De verbondenheid en de trots op de club is langzaam aan het verdwijnen. PSV is meer en meer het lachertje van voetballand Nederland geworden. Aan het begin van de 21e eeuw was Eindhoven de voetbalhoofdstad, enkele jaren later is de club een eenvoudige subtopper op meerdere gebieden geworden. Wie weet PSV te bevrijden van deze chaos? Wie kan van PSV weer een topclub maken? Wie verlost de supporters uit hun lijden? Voorlopig is er nog geen sprake van het licht aan het einde van de tunnel. En dat in de lichtstad.