Bestuurlijke wanorde troef in Valencia

Het ontslag van Quique Sánchez Flores is weer een tergend voorbeeld van de onbillijkheid die heden ten dage in het Spaanse voetbal regeert. Het is tegenwoordig veel makkelijker om een trainer de deur te wijzen en niet de selectie erop te attenderen dat het al wekenlang de kantjes eraf loopt. Of beter gezegd, de hand in eigen boezem te steken.

Voor de buitenwereld is het congé van Sánchez Flores onbegrijpelijk. Valencia staat vierde op de ranglijst en heeft slechts vier punten achterstand op koploper Real Madrid, dat bovendien woensdagavond het Mestalla aandoet. Veel clubs zouden graag in de schoenen staan van de zesvoudig landskampioen. Onder leiding van Sánchez Flores keerde de club terug in de Champions League en eindigde het achtereenvolgens als derde en vierde in de Primera División.

Sánchez Flores was echter niet bestand tegen de zéér hypocriete aanhang van Valencia en de bestuurlijke wanorde binnen de club en moest alléén daarom het veld ruimen. Wellicht was voorzitter Juan Bautista Soler bang dat bij een nederlaag tegen Real Madrid de fluitconcerten niet alléén op de trainer gericht zouden zijn, maar ook op de ereloge. Met de sympathieke interim-trainer Óscar Fernández zal dat ongeacht de uitslag in ieder geval niet gebeuren.

Eigenlijk luistert de ‘schuldige’ van dit alles naar de naam van Rafa Benítez. Onder leiding van de succestrainer leefde Valencia in het seizoen 2003/2004 boven haar stand door de landstitel én de UEFA Cup te vieren. Het vervolg is bekend. Benítez ging in op de avances van Liverpool, Valencia stelde Claudio Ranieri aan, maar het project van de Italiaan mislukte al vanaf dag één. Ranieri mocht midden in het seizoen zijn biezen pakken en aan het einde van de rit moest de veeleisende aanhang genoegen nemen met een zevende stek.

Soler besloot in de zomer van 2005 de gok te wagen met Sánchez Flores. De destijds 40-jarige coach had het seizoen daarvoor indruk gemaakt bij Getafe. Orde, discipline en creativiteit stonden hoog in het vaandel bij de voormalig speler van Valencia, die als coach terugkeerde naar de Avenida Suecia. Met nieuwkomers als Patrick Kluivert, David Villa en Edu en de reeds aanwezige internationals kon hij twee gelijkwaardige elftallen opstellen, maar de doelstelling van Soler bleef bescheiden: plaatsing voor de Champions League.



Sánchez Flores slaagde met een derde plaats met verve voor zijn examen. In de strijd om de landstitel moest het uiteindelijk grootmachten Barcelona en Real Madrid voor laten gaan, maar dat was nog te overzien. Het contract van de coach werd met twee seizoenen verlengd en de lat voor het seizoen 2006/2007 werd hoger gelegd: een prijs. Met de komst van Asier del Horno en Fernando Morientes was de selectie in ogen van de aanhang gelijkwaardig aan die van Barcelona of Real, maar de ogen waren slechts gericht op datgene wat gebeurde binnen de krijtlijnen.

Soler is namelijk in zakelijk opzicht wel een indrukwekkende bouwmagnaat, maar verstand van voetbal heeft hij allerminst. Drie trainers en vier managers voetbalzaken in tweeënhalf seizoen is het duidelijke resultaat. De uiterst bekwame technisch directeur Javier Subirats werd zonder pardoes aan de kant gezet en zijn goede vriend en oud-prof Amedeo Carboni mocht de honneurs waarnemen. In het veld was de Italiaan een verdienstelijke linkerverdediger, maar de altijd keurig in het pak gestoken Carboni ontbeerde duidelijk ervaring in zijn nieuwe functie.

De confrontaties met Sánchez Flores waren aan de orde van de dag, maar ook lag hij continu met menig zaakwaarnemer in de clinch. Zonder ook maar de coach op de hoogte te stellen werd Francesco Tavano voor tien miljoen euro aangetrokken, maar Sánchez Flores betaalde met gelijke munt terug. De kleine aanvaller kwam niet verder dan drie invalbeurten. Carboni was ook geen man van zijn woord. Roberto Ayala werd mondeling een verbeterd contract aangeboden, maar op het moment suprème herinnerde Carboni zich plotsklaps niets meer. Gevolg was dat de geliefde verdediger na zeven seizoenen via Villarreal de wijk nam naar Real Zaragoza.

Terugkijkend op de verrichtingen van vorig seizoen, een vierde plaats, kan de schuld onmogelijk in de schoenen van Sánchez Flores worden geschoven. Week in week uit moest de trainer lijdzaam toezien hoe zijn spelers bij bosjes geblesseerd afhaakten. Desalniettemin wist hij met het gehavende elftal toch ver te geraken in de Champions League en zich wederom te plaatsen voor het miljoenenbal. De aanhang had onbegrijpelijk genoeg echter geen oog voor het noodzakelijke resultaatvoetbal en dacht ten onrechte met weemoed terug aan het tijdperk-Benítez.

De bestuurlijke wanorde bereikte de afgelopen maanden haar hoogtepunt. Carboni trok tot twee maal toe naar Amsterdam om te onderhandelen over Wesley Sneijder, maar Sánchez Flores liet publiekelijk weten dat de Utrechter niet nodig was. De coach moest zijn woorden terugnemen, maar Sneijder zou nooit de sinaasappelstad aandoen. Sánchez Flores won de oorlog van Carboni, die in juni het veld moest ruimen. Soler schaarde zich schijnheilig achter Sánchez Flores, die op dat moment er beter aan had gedaan om het zinkende schip te verlaten.

Carboni’s opvolger Miguel Ángel Ruiz trok tevergeefs aan de bel bij spelers als Rafael van der Vaart en Kim Källström en besloot de miljoenen maar te besteden aan Manuel Fernandes. De Portugees is ongetwijfeld een getalenteerde spelmaker, maar heeft tot dusver nog op geen enkel moment zijn prijskaartje van meer dan twintig miljoen euro kunnen waarmaken. Ook zouden verschillende spelers zich inmiddels aan zijn vedettengedrag ergeren.

Dat geldt ook voor miljoenenaankoop Nikola Zigic, die in Santander week in week uit een uiterst vermakelijk doch effectief duo vormde met de kleine Pedro Munitis maar nu als lange stormram zijn waarde niet kan bewijzen. Met Javier Arizmendi haalde Carboni vóór zijn ontslag een look-a-like van Roy Makaay in huis, maar met tien treffers in zijn gehele carrière is de spits allerminst een dubbelganger van de Wijchenaar.

Dat gevestigde namen als David Albelda, Rubén Baraja of Marco Caneira geen meter te veel lopen is niet de schuld van Sánchez Flores. Evenmin dat kwaliteitspelers als David Villa, David Silva en Fernando Morientes dit seizoen wisselend presteren. Ook vroeg de coach niet om de transfer van Timo Hildebrand. Santiago Cañizares presteert al jaren naar behoren onder de lat, maar de aanwezigheid van Hildebrand deed hem geen goed. De Duitser heeft echter ook nog geen wedstrijd gewonnen, zoals zijn landgenoot Jens Lehmann dat zo mooi zou zeggen.

Valencia speelde de afgelopen weken absoluut niet goed, maar won tot afgelopen weekeinde wél alle competitiewedstrijden op verplaatsing. De ploeg voelde zich buiten de provincie meer op haar gemak dan in het eigen Mestalla, waar de onstuimige sfeer invloed had op de prestaties. De nederlagen tegen Rosenborg en Sevilla hadden uiteindelijk een onheilspellende uitwerking als gevolg. In het voetbal wordt geduld beloond, maar het bestuur van Valencia ging urbi et urbi haar eigen gang.

Trainer zijn van Valencia is tegenwoordig een baan waar risico aankleeft. Een echec heeft automatisch een veroordeling als gevolg en succes wordt niet gewaardeerd. Cúper, Ranieri, Sánchez Flores en zelfs Benítez verlieten de club met veel geraas. Het is onmogelijk om een club te trainen in een dergelijke, controversiële sfeer. De club en de naaste omgeving staan niet garant voor