‘Ik was nog student, ik had nog geen werk en dan is 600 dollar best veel geld’

Nederlandse profvoetballers zijn in alle uithoeken van de wereld te vinden, van de spotlights van de grote Europese competities tot de meer avontuurlijke dienstverbanden op andere continenten. In de rubriek Over de Grens spreekt Voetbalzone wekelijks met een speler die buiten de landsgrenzen actief is. Met deze keer aandacht voor Marios Lomis, die als student naar de Verenigde Staten vertrok en inmiddels al drie jaar als profvoetballer actief is.

Door Chris Meijer

Lomis merkte al snel dat de naam El Paso in Nederland voornamelijk doet denken aan Breaking Bad. De wereldberoemde televisieserie over scheikundeleraar annex drugsproducent Walter White, alias Heisenberg, speelt zich af in Albuquerque, maar vanwege de grensovergang naar Mexico komt het ruim vierhonderd kilometer zuidelijker gelegen El Paso ook geregeld aan bod. “Mensen hebben een idee van hoe het is in El Paso. Dan hoor ik: ‘El Paso?! Daar zitten toch de Mexicaanse kartels?’ Dat komt door Breaking Bad, waar de grensovergang van El Paso in voorkomt”, lacht Lomis. Nee, na zijn overstap van North Carolina FC naar El Paso Lokomotive trof de 25-jarige spits geen Mexicaanse drugskartels aan in Texas. Wél merkt hij, in zijn eigen woorden, de invloeden vanuit buurland Mexico. Opnieuw krullen zijn mondhoeken omhoog. “Lekker eten, bijvoorbeeld. De mensen zijn heel warm en vriendelijk. Het voetbal is daardoor ook heel erg populair, de fans zijn vrij fanatiek en er zitten gemiddeld toch tienduizend mensen op de tribune.”

Door de coronacrisis zijn de eerste maanden van Lomis in El Paso echter wat anders verlopen dan hij had gedacht. Eind januari zette hij zijn handtekening onder een eenjarig contract met een optie voor nog een seizoen, waarna begin maart in Californië tegen Orange County zijn eerste competitiewedstrijd volgde. Een aantal dagen later ging er voorlopig een streep door het seizoen in de United Soccer League (het tweede niveau van het Amerikaanse voetbal, afgekort USL) en was Lomis voornamelijk aangewezen op het appartement waar hij pas net gesetteld was. “Het scheelt dat we nog met z’n tweeën waren. Ik heb een werkvisum, maar mijn vriendin komt uit Griekenland en heeft daardoor een toeristenvisum. Normaal gezien mag ze daardoor drie maanden blijven, ze zou in maart terugvliegen. Maar ja, er gaan geen vluchten. Dat is een geluk bij een ongeluk geweest, want we hebben samen de tijd kunnen doorbrengen. Gelukkig gaan we nu weer trainen, het plan is nu om de competitie in juli te hervatten. Dus wat dat betreft is er licht aan het einde van de tunnel.”

Pas dan kan het vierde seizoen van Lomis in de Verenigde Staten écht beginnen. De uit het Noord-Hollandse Bennebroek afkomstige spits stak in de zomer van 2017 de Atlantische Oceaan over, eigenlijk voornamelijk om te studeren. In Nederland was Lomis weliswaar een begenadigd voetballer, die namens Koninlijke HFC, ADO'20 en Noordwijk in de top van het amateurvoetbal speelde, maar het profvoetbal bleek op meerdere momenten in zijn jeugd net een stap te ver. “Op mijn zestiende werd ik net niet aangenomen bij Feyenoord, omdat ze mijn handelingssnelheid te laag vonden. Toen ik achttien was, vonden ze me bij AZ wel een goede speler, maar ontbrak volgens hen de explosiviteit. Ik kon goed leren en wilde daarom graag studeren, dus ik had me voorgenomen dat te combineren met het amateurvoetbal op een zo hoog mogelijk niveau”, vertelt Lomis. Hij volgde aan de Universiteit van Amsterdam een studie Politicologie en speelde namens Noordwijk in de hoofdklasse. Met dat profiel viel Lomis op bij King’s Talent, een bureau dat voetballers in contact kan brengen met Amerikaanse scholen.

King’s Talent regelde voor Lomis onderdak bij de Creighton University in Omaha, gelegen op de grens tussen Iowa en Nebraska. Hij kreeg een full scholarship aangeboden, waardoor hij ‘gratis’ een masterstudie Business and Administration kon volgen en kwam te spelen op het hoogste college soccer-niveau. “In Nederland was ik geen prof meer geworden, pas in Amerika heb ik de knop kunnen omzetten richting wat nodig is om prof te worden. Dus als je vraagt: maakte je de stap naar Amerika met de insteek om prof te worden? Het speelde en ik wilde het, maar pas toen ik er was, realiseerde ik pas wat er voor nodig was. Ik twijfelde altijd een beetje wat mijn voorkeur had: voetbal of studie. Wilde ik er echt voor gaan? Als persoon had ik dit nodig. Niet dat ik het bij bijvoorbeeld Telstar niet gered had, maar ik had er in Nederland waarschijnlijk geen vervolg aan kunnen geven.”

Wat is de trigger geweest om er toch nog vol voor te gaan om het profvoetbal te halen?
“Ik had een Duitse coach, wiens werkwijze een beetje uit de oude doos komt. Ze hadden hele hoge verwachtingen van mij, ik kreeg een full scholarship aangeboden. In het begin ging het best aardig, ik scoorde. Daarna kwam een reeks wedstrijden waarin ik als aanspeelpunt redelijk goed speelde, maar niet scoorde. Op gegeven moment riep hij me naar zijn kantoor en hij zei: ‘Marios, je kan je maar beter focussen op je studie. Want jij gaat toch nooit profvoetbal spelen. Je hebt de fysieke intensiteit en de manier hoe wij in het college soccer spelen onderschat’. Ik zat daar, met mijn goede gedrag, en dacht: wat gebeurt hier nou, joh? Dus ik reageerde: ‘Nou, het is best confronterend dat je dat zegt, want ik ben hier naartoe gekomen om te presteren’. We hebben vervolgens een beetje besproken hoe het verder moest. Ik zette zelf ook de knop om, doordat hij me de grond in boorde.”

Je had het tot dat gesprek dus vrij lastig in de Verenigde Staten?
“Bij Noordwijk speelden we goed, verzorgd voetbal en daar heb ik in tactisch opzicht veel van geleerd, maar het college soccer was compleet anders. Het was rennen en vliegen, ik moest mijn spel aanpassen omdat ik als spits niet per se een aanspeelpunt was en voorzetten kon verwachten. Er kon ook nog eens onbeperkt gewisseld worden, dus je kon er na twintig minuten uitgehaald worden om het spel daarmee een boost te geven. Dat is het eerste wat ik in dat gesprek met de trainer heb gezegd: ‘Stop daarmee, dat moet je echt niet meer doen’.”

Hoe kwam je vervolgens alsnog in het profvoetbal terecht?
“Ik maakte vijf doelpunten in twintig wedstrijden, wat niet buitengewoon goed is. Maar ik had wat goede wedstrijden gespeeld. Niet genoeg om naar de MLS-draft te gaan, daar had ik misschien nog een jaar extra voor nodig gehad. Ik was wel opgevallen bij een zaakwaarnemer, die me had zien spelen in een wedstrijd waarin ik twee keer scoorde. Hij zei: ‘Ik moet jou onderbrengen bij een profclub hier. Je hebt ervaring, techniek en spelinzicht, je speelstijl past bij de professionele clubs’. Het voelde als een vorm van erkenning, omdat ik het gevoel had: ik moet er hier met kop en schouders bovenuit steken en de sterren van de hemel spelen, waarom komt het er niet uit?”

De zaakwaarnemer regelde voor Lomis zoals beloofd een stage bij North Carolina. “Ik moest mijn eigen vlucht betalen, ze zouden die alleen vergoeden als ik aangenomen zou worden. Op dat moment was ik student, ik had nog geen werk en dan is zeshonderd dollar best veel geld. Ik besloot het te doen en alles te geven om te laten zien hoe goed ik kan voetballen”, brengt Lomis in herinnering. In een zogenaamde try-out met dertig andere spelers slaagde hij er binnen een dag in om North Carolina te overtuigen. “Ik zat in een ijsbad op een hotelkamer, toen voelde ik me echt goed. Mijn zaakwaarnemer belde me op dat moment en vertelde dat het zeker was dat ik een aanbieding zou krijgen. Man, dat was écht een opluchting.”

Dat het contract bij North Carolina zo’n opluchting vormde, had te maken met het feit dat Lomis op dat moment te oud was voor het college soccer. Indien er geen profclub was gekomen, had zijn tijd in de Verenigde Staten er niet snel daarna opgezeten. In zijn eerste jaar als profvoetballer maakte hij zijn studie af. “Dat was daardoor wel een druk jaar”, bekent hij. “Het leven als prof was al wennen: offers die je moet maken, geduld dat je moet opbrengen. Je moet iedere dag trainen, op je voeding letten, ontspannen. Maar ik heb er heel veel plezier in, het is een mooi beroep. Dat waardeer je ook meer door de weg er naartoe.”

Was je benadering in je eerste jaar bij North Carolina anders dan nu bij El Paso? Ik kan me voorstellen dat toen alle ervaringen nog behoorlijk nieuw waren.
“Het eerste jaar kwam ik in New York of Philadelphia en ging ik voor de wedstrijd nog de stad in om een indruk te krijgen. Naarmate je wil gaan presteren, ga je daar wat beter mee om. Niet dat ik een party-ganger ben, maar ik vond het wel altijd leuk om op te zoeken waar we naartoe gingen.”

Misschien dat al die lange reizen nu eerder een last zijn?
“Het heeft natuurlijk wel invloed. Mensen vragen me weleens de USL te vergelijken met Nederlandse competities. Als ik op televisie Keuken Kampioen Divisie-wedstrijden kijk, denk ik dat het iets beter is. Ook omdat die competitie al wat langer bestaat. Maar de USL is een goede competitie, met fysiek sterke teams. Het kost veel energie om voor een wedstrijd een stuk te vliegen. Dat is wat anders dan een uurtje in de bus, wat ik in mijn tijd bij Noordwijk al veel vond. Laat staan als we naar Zeeland moesten, naar Hoek. Niet normaal. Maar daar kijk ik nu wel anders naar. Spelen in andere tijdszones, weersomstandigheden, hoogteverschillen: er zijn veel factoren die het in fysiek opzicht lastig maken.”

Je hebt voor jezelf inmiddels een aardige naam opgebouwd in de USL, getuige het feit dat je er al drie jaar speelt.
“Ik had een goede doelpunten per minuut ratio (een treffer per 148 minuten, red.), omdat ik in mijn eerste jaar bij North Carolina niet altijd basisspeler was en mijn tweede seizoen mijn enkel brak na in de eerste zeven wedstrijden zes keer te hebben gescoord. Daar kijken ze voornamelijk naar, het draait allemaal om statistieken en beeldmateriaal. In januari had ik daardoor meer mogelijkheden binnen de USL. Ottawa, bijvoorbeeld. Die club werd alleen opgeheven, omdat er nu een Canadese Premier League is, ze in de weg werden gezeten door de bond en geen licentie kregen. Ik kon ook naar Californië, dus moet je de afweging maken wat in financieel en sportief opzicht het interessantst is. Californië is qua leven misschien wel beter, maar ook duurder. Daardoor moet je salaris dan weer wat hoger zijn. Je huis wordt gewoon betaald, dus je hebt eigenlijk geen kosten en kan daardoor aardig sparen.”

Is de keuze voor El Paso dan voornamelijk met een sportieve afweging geweest?
“Eigenlijk wel. De trainer (Mark Lowry, red.) is heel ambitieus en gedreven, El Paso heeft vorig seizoen in het eerste jaar van zijn bestaan de finale van de play-offs gehaald met aanvallend en verzorgd voetbal en dat sprak me aan. Hij wilde me graag hebben, hij was nog op zoek naar een spits. Financieel ging ik er behoorlijk op vooruit, ik verdien nu iets minder dan het minimale MLS-salaris. Er zit kwaliteit in deze ploeg, er lopen jongens rond die Ligue 1 (Alexy Bosetti, red.) en Eredivisie (Chiró N'Toko, red.) hebben gespeeld.”

Qua omstandigheden zal het wel even wennen geweest zijn in El Paso.
“North Carolina is een groen gebied, de staat ligt aan de kust. Er zitten veel universiteiten, de mensen zijn heel relaxed. Het klimaat was tropisch, waardoor het vochtig is en de temperatuur in de zomer wel oploopt tot 35 graden. Dat de luchtvochtigheid 95 procent bedraagt, is wel killing en dat zorgt ervoor dat je zeiknat bent tijdens het voetballen. El Paso heeft een woestijnklimaat, waardoor het ook heel warm kan worden. Maar je wordt niet zeiknat als je voetbalt, je droogt door de hitte gewoon weer op. El Paso ligt op ruim duizend meter hoogte, in de bergen. Dus na de eerste training was ik helemaal kapot. Toen zeiden die gasten dat het wel zou wennen. Dat is zo, maar ik dacht: Jezus, dit is niet normaal.”

El Paso moet voor Lomis uiteindelijk de opstap vormen richting de MLS. “Ik heb eerst mijn diploma’s gehaald, omdat ik een stok achter de deur wilde hebben. Daardoor kan ik nu wel focussen op het voetbal, alleen moet dat zich financieel wel gaan uitbetalen. Hoe lang houd je het vol in het voetbal? Tien jaar? Het financiële aspect is een ding, maar het gaat erom dat je stappen zet en een betere speler wordt. De doorgang naar de MLS is heel lastig vanuit de USL, dat moet je afdwingen. Vooral als internationale speler, omdat je maar een beperkt aantal buitenlanders mag opstellen. Ze halen liever grote namen met een gek salaris, om de rest aan te vullen met jeugdspelers. Als ik de MLS weet te halen, is het verhaal compleet. Ik keer dan ook met een andere status terug naar Nederland.”