‘Na mijn eerste wedstrijd moesten we naar de harde kern om excuses te maken'

Nederlandse profvoetballers zijn in alle uithoeken van de wereld te vinden, van de spotlights van de grote Europese competities tot de meer avontuurlijke dienstverbanden op andere continenten. In de rubriek Over de Grens spreekt Voetbalzone wekelijks met een speler die buiten de landsgrenzen actief is. Met deze keer aandacht voor Thijs Timmermans, die sinds afgelopen zomer uitkomt voor het Poolse Odra Opole.

Door Chris Meijer

Op het moment dat Voetbalzone Timmermans belt, stapt hij net zijn appartement binnen. “We hadden vanmorgen eerst een soort mental coaching, daarom moesten we eerder op de club zijn. Uiteindelijk hebben we ook langer getraind en daarna heb ik de Poolse keuken wederom ondervonden. Die is best wel goed, hoor! Gewoon puur: aardappelen, rauwkost en een stuk kip. Prima en lekker goedkoop”, legt de 21-jarige middenvelder lachend uit. Timmermans woont sinds afgelopen zomer in Opole, een stad die precies tussen Wroclaw en Katowice inligt in het zuiden van Polen. Hij zette bij Odra Opole, dat uitkomt in de Fortuna 1.Liga op het tweede niveau van het Poolse voetbal, zijn handtekening onder een eenjarig contract, met een optie voor nog twee seizoenen. “Ik woon nu op mezelf, dus dan kom je al een hoop dingen tegen waarover je vroeger nooit had nagedacht. Dan heb je nog de taal, die verschrikkelijk moeilijk is. En een hele andere cultuur, dus ik heb mijn ogen uitgekeken. Vier seizoenen geleden zat ik nog bij de amateurs, dus dan hoop je op een minuut in het betaald voetbal. Nu ben ik zoveel sterker en beter, het kan gek lopen.”

De in Gouda geboren Timmermans werd al op zijn zevende toegevoegd aan de jeugdopleiding van ADO Den Haag. Na acht jaar moest hij echter een stapje terug doen naar de amateurs van ARC uit Alphen aan de Rijn. “Ik vond het vroeger heel normaal om iedere dag te trainen en toen ik weggestuurd werd bij ADO, dacht ik: fuck, wat was dat mooi, hè”, vertelt Timmermans. Hij gaf niet op en speelde zich opnieuw in de kijker bij ADO, waar hij op achttienjarige leeftijd mocht terugkeren in het beloftenteam. “Toen ik terug mocht naar ADO, was dat zo’n mooi moment. Na jaren er keihard voor te hebben gewerkt, kon ik weer iedere dag op het veld staan en dat is het mooiste dat er bestaat natuurlijk. Waar een hele hoop spelers afhaakten, ben ik er juist weer bij gekomen. Het is mooi dat als je achttien bent en dat niemand er nog rekening mee houdt dat je profvoetballer kan worden, maar dat het toch lukt. Door hard te werken, je mond te houden en normaal te doen.”

Na een seizoen in Jong ADO te hebben gespeeld, volgde anderhalf jaar geleden een overstap naar FC Dordrecht. Na een wat stroeve start veroverde Timmermans een basisplaats bij de Schapenkoppen, voor wie hij vorig seizoen tot 27 officiële wedstrijden kwam. “Door de huurovereenkomst met Feyenoord en andere keuzes van de trainer kon ik uiteindelijk ondanks een doorlopend contract vertrekken. Als je 27 wedstrijden speelt in je eerste jaar en nog een contract hebt, ga je ervan uit dat je het volgende seizoen nog steeds deel uitmaakt van het team waarmee je aan het bouwen bent. Maar ook dat is de voetbalwereld. Of het nu terecht is of niet, je moet door. Dat heb ik gedaan. Ik weet wat ik wel en niet kan, ik ben ervan overtuigd dat ik goed genoeg ben. Alleen soms werkt het niet zo en dan kun je een aantal dingen doen, maar ik heb niet getwijfeld om door te pakken. Ik kon bij Dordrecht blijven, om in het beloftenteam te spelen. Dat zou dan puur zijn om mijn salaris te behouden, maar daar wordt niemand wijzer van.”

Timmermans werkte aanvankelijk een stage af bij het Deense FC Helsingör, dat uitkomt het op het tweede niveau. Zij gaven echter de voorkeur aan de komst van Thomas Kristensen, voormalig middenvelder van ADO Den Haag en de laatste jaren actief bij het Australische Brisbane Roar. Timmermans keerde voor even terug naar Dordrecht, om daar de voorbereiding op het nieuwe seizoen mee te draaien. Halverwege augustus rinkelde zijn telefoon en op het display verscheen een Pools nummer. “Ik kwam in contact met Lukasz Krupa van KFM Sports, een vrij grote agency in Polen. Ze hebben wel een aantal grote namen in hun stal, Kamil Glik bijvoorbeeld. Ik heb de eigenaar ook ontmoet, Jaroslav Kolakowski, een soort Mino Raiola van Polen. Heel bijzonder, dat zijn gave dingen om mee te maken. Lukasz zei dat ik hier het verschil kon maken, dus toen dacht ik: misschien moeten we dat dan maar proberen. Het maakte niet zoveel uit bij welke club het nu zou zijn, want je moet eerst naam maken in Polen om een volgende stap te kunnen zetten.”

Dankzij goede vriend en voormalig ploeggenoot Omran Haydary, die eerder in de zomer FC Dordrecht had verruild voor Olimpia Grudziadz, had Timmermans al een aantal positieve verhalen over het Poolse voetbal gehoord. “Voetbal is een rare wereld, wat dat betreft. Ik had er nog nooit over nagedacht om in Polen te spelen, tot iemand met een goed verhaal belde. Binnen een aantal dagen bracht hij me binnen bij Odra”, glimlacht Timmermans. “Ik ben eerst gaan kijken en het zag er allemaal goed uit. Het trainingscomplex heeft alles: van drones, tot uitstekende velden, tot sauna’s, tot een ijsbad. Je hebt van tevoren toch een bepaald idee over Polen: misschien een beetje ouderwets, Oostblok. Maar eigenlijk is daar niks van waar. Ze hebben zo’n inhaalslag gemaakt de afgelopen tien jaar.”

Toch moet je weinig geweten hebben van Odra Opole en de tweede divisie van het Poolse voetbal.
“Ik ben echt een voetballiefhebber en ik weet een hoop, maar ik kon hier inderdaad niet heel veel over vertellen. Ik moet zeggen: mijn familie en vrienden stonden ook niet te springen toen ik vertelde dat er een optie in Polen was. Je gaat het eerst bespreken met de mensen die je lief hebt en dicht bij je staan. Ik ben iemand die zijn eigen plan trekt, maar wel luistert naar de adviezen. Als je een aantal keer te horen krijgt dat je het beter niet kan doen, kan dat voor twijfel zorgen. Ik vond het verhaal van die agent goed en had zoiets van: ik ben jong, gretig en ambitieus, dus waarom niet? Nu mijn familie geweest is en ze het gezien hebben, begrijpen ze de keuze heel goed. Het leven is goed en de mentaliteit is keihard, er bestaat op het veld een bepaalde overlevingsdrang die we in Nederland niet kennen.”

Heb je daar extreem aan moeten wennen?
“Nou, het is nog steeds aanhaken. Niet dat ze extreem hard trainen, maar ze verwachten hier gewoon geen excuses. Het is negentig minuten gas geven. Hoe je het doet, doe je het, maar je moet het gewoon doen. In Nederland wordt er toch meer getemporiseerd, bijvoorbeeld door de bal er even uit te halen. Ik ben nooit iemand geweest die het van het lopen moest hebben, maar er moeten meer tempowisselingen in. Minder nadenken en meer doen. Ik kan hier een heel leuk verhaal ophangen dat alles easy gaat, maar dat is gewoon niet waar. Dit is een goede leerschool en ik ben blij dat ik volledig uit mijn comfortzone ben gestapt. Het is alleen maar mooi, ik zie het juist positief. Ik wil graag leren, een andere leerschool. Dan wil ik het beste van beide werelden pakken en een completere speler worden. Voetballend zit het wel goed en dat is ook een reden dat ze me gehaald hebben, maar zoveel passie en negentig minuten gas geven was ik niet gewend in de Keuken Kampioen Divisie.”

Heeft dat misschien anders uitgepakt dan je aanvankelijk gedacht had?
“Het tweede niveau in Polen is voor mij nu hetzelfde als de Keuken Kampioen Divisie, maar van tevoren wist ik niet zo goed wat ik moest verwachten. Kijk maar naar het Poolse nationale team, dat is een hele aardige ploeg en dat is over de hele linie niet anders. Het is een goed niveau en je moet er hoop voor doen en laten om hier in de basis te komen. Op voetballend gebied zullen veel Nederlandse ploegen winnen, maar als het negentig minuten om het echie gaat, wil ik het nog maar zien. Hier lopen wel serieuze kerels rond en die zijn niet vies van een hard potje voetbal, dat is gewoon rammen. Het is minder praten en meer doen. Ik ben redelijk fysiek, alleen heb ik wel tegenstanders meegemaakt van wie ik dacht: ja, die moet je niet ’s nachts tegenkomen, want dat kan weleens fout aflopen. Of je tegen Jong AZ of Stal Mielec speelt, dat is een wereld van verschil in heel veel opzichten.”

“Uitwedstrijden zijn nog wel een dingetje, dat is vaak enorm ver reizen. Het kan wel tien of elf uur met de bus zijn, dan gaan we een dag voor de wedstrijd weg en overnachten we in een hotel. Onze grootste sponsor is Sindbad, die hebben heel veel bussen in Polen rijden. Dus het is ook een soort zelfpromotie dat we die uitwedstrijden met de bus gaan. In Nederland zitten we altijd te klagen als we naar Roda moeten, bijvoorbeeld. Hier lachen ze erom dat tweeënhalf uur voor mij de max is”, gaat Timmermans met een lach verder. Hij doet momenteel zijn uiterste beste om het Pools onder de knie te krijgen. “Ik heb vroeger in de tuin gewerkt met Poolse werknemers, dus daarvan heb ik wel enkele woorden onthouden. Dat is wel handig, ik vond het ook wel mooi als buitenlandse spelers al een aantal woordjes Nederlands spraken. Het wordt op het veld alleen maar makkelijker als ze je accepteren omdat je je best doet om te integreren. Zeventig procent van de spelers spreekt geen Engels. In het begin, toen ze me nog niet kenden, waren ze ook bang om Engels te spreken. Nu ze me kennen, is het geen probleem en komen we tot goede gesprekken in gebrekkig Engels. Ik vind het ook mooi om wat van de cultuur te leren.”

Wat heb je tot dusver opgestoken?
“Ik las laatst een stukje over Leonid Slutsky, die vertelde dat je in Nederland zo vaak ‘waarom’ en ‘ja, maar’ hoort, omdat je het veel te goed hebt. Dat wordt hier niet echt gevraagd. Je bent voetballer en dat is een buitenkans om je te onderscheiden van de maatschappij in financieel opzicht. Daar doet en laat men alles voor, dat is een groot verschil met Nederland. In Nederland zijn we verwend, wat dat betreft. Het is ook wel goed om dat te leren kennen, dat brengt je een hoop levenservaring. Niet alleen op het veld, maar ook buiten het veld.”

Je vertelde net al over de ongekende passie op het veld. Merk je dat die er ook bestaat buiten het veld?
“In bestuurlijk opzicht is het allemaal heel stabiel. Maar tijdens de eerste wedstrijd dat ik bij de selectie zat, tegen Sandecja Nowy Sacz, merkte ik al wel meteen de invloed van de fans. We stonden op dat moment stijf onderaan en moesten ons na afloop van de wedstrijd bij de harde kern melden om verontschuldigingen aan te bieden. Dat vond ik wel bijzonder. Zij waren heel denigrerend naar ons toe, in de zin van dat wij niks zeiden, zij tegen ons schreeuwden en wij niks mochten terugzeggen. Het was direct een lekkere binnenkomer. De trainer had al gezegd: ‘Joh Thijs, je bent hier nu twee weekjes. Ga eerst maar even kijken naar deze wedstrijd’. Toen dacht ik nog: nou ja, ik ben fit. Maar als u dat zegt. Ik ging zitten en was uiteindelijk blij dat ik niet speelde. Het is zo anders, zo’n andere beleving. Niet dat ik ondersteboven was gelopen, maar ik begreep wel wat de trainer bedoelde. Achteraf kon ik daar wel mee leven. “

Timmermans verscheen in de eerste seizoenshelft tot dusver zes keer aan de aftrap bij Odra Opole, voorlopig nog de hekkensluiter van de 1.Liga. Na de winterstop hoopt hij uit te groeien tot vaste basisspeler. “Ik heb stappen gemaakt, maar ik ben nog niet tevreden. Dat heeft meer tijd nodig dan drie maanden. Ik ben de afgelopen maanden beter gaan presteren en ben bezig een completere speler te worden. Als ik de Poolse speelstijl onder de knie heb, kan ik hier het verschil maken. Ik denk dat als ik hard blijf trainen en investeer in mijn lessen, dat het wel goed komt”, klinkt het ambitieus. Zijn carrièrepad maakt Timmermans alleen maar meer vastberaden om te slagen. “Mijn vriendin, familie en vrienden zitten nog in Nederland, dus dat is niet ideaal. Maar je gaat nu eenmaal ergens voor en daar moet alles voor wijken. Dat heb ik mijn hele leven gedaan en ik ben van plan om dat voorlopig vast te houden. Ik denk dat het alleen maar een voorrecht is om dit te mogen meemaken. Er zijn momenten dat het niet leuk is, maar het gaat zich uiteindelijk op het veld terugbetalen. Jongens die altijd de wind mee hebben gehad, gaan bij hun tweede klap al tegen de grond. Dat gaat bij mij niet gebeuren. Er moet zoveel gebeuren, wil ik ermee kappen. Daarvoor heb ik teveel geleerd.”