De herrijzenis van de Eagles

Go Ahead Eagles keert terug in de Eredivisie. Het wordt voor het eerst sinds 1996 dat de Deventenaren weer op het hoogste niveau uitkomen. De grote vraag is nu: heeft Go Ahead iets te zoeken in de Eredivisie?

De afgelopen weken heeft Go Ahead flink aan zelfpromotie gedaan. Op de laatste speeldag werd Volendam van het kampioenschap afgehouden door een 3-1 overwinning, en de nacompetitie werd met overtuiging gewonnen. Vooral VVV-Venlo en Volendam werden bij vlagen weggespeeld met aantrekkelijk voetbal. Door de strijdlust oogst Go Ahead plotseling veel sympathie, en wordt de club gezien als een welkome aanwinst voor de Eredivisie.

Enige nuancering is op zijn plaats, want de ploeg kende een matig seizoen. De promotie is voornamelijk gevolg van goed getimed pieken. Met dit soort pieken heeft het grote publiek de laatste jaren in de KNVB-beker vaker kennis gemaakt: in 2010 werd de halve finale bereikt na overwinningen op Heracles Almelo en NAC; vorig jaar werd Feyenoord uitgeschakeld. De huidige prestaties zijn daarmee geen enorme verrassing. Verder bleef Go Ahead echter altijd presteren als een subtopper in de Jupiler League. De begroting is daar ook naar: het contrast met clubs als De Graafschap en Sparta is behoorlijk. Veel geld voor spelers en faciliteiten is er simpelweg niet.

Een vergelijking met de promotie van Willem II na een vijfde plaats in 2012 is logisch. Na jarenlang afglijden was de club in wederopbouw, maar de resultaten waren wisselvallig. Willem II had echter het geluk dat de club qua entourage, faciliteiten en begroting nog altijd Eredivisiewaardig was, mede doordat de club na de degradatie in 2011 maar één seizoen in de Jupiler League speelde.

Het contrast met de promotie van Go Ahead is groot: na de degradatie in 1996 kwijnde de club langzaam weg in de sleur van de Eerste Divisie. Die sleur lijkt onvermijdelijk voor clubs die langere tijd een treetje lager opereren: promotie verdwijnt uit het zicht en de competitie trekt veel minder supporters, tv-kijkers en sponsoren. Ambities en dromen zijn er wel, maar het drijfzand van de Eerste Divisie lijkt onvermijdelijk. De huidige Jupiler League zit vol met ploegen die nergens heen gaan; ze worstelen met hun profbestaan, en ruimte voor groei is er nauwelijks. Bij Go Ahead was het jarenlang niet anders, met het afglijden naar een achttiende eindplaats in 2006 als dieptepunt.

Onder leiding van onder andere Marc Overmars ging het roer om en kwamen er plannen om de club stapsgewijs dichter bij een definitieve terugkeer naar de Eredivisie te brengen. De jeugdopleiding fuseerde met FC Twente en Heracles Almelo, en het merk Go Ahead Eagles moest voor sponsoren weer aantrekkelijk worden. De typische Engelse sfeer van stadion De Adelaarshorst zou centraal staan. Er kwamen plannen voor uitbreiding van het stadion uit 1920 tot een capaciteit van 11.000 toeschouwers. Aan moderne skyboxen, een sportschool en zelfs appartementen in het stadion werd gedacht. Alles om maar financieel te kunnen groeien met behoud van het sfeervolle oude stadion midden in Deventer.

Door degelijk bestuur werd ook de sportieve stap omhoog gezet. In de nacompetitie van 2010 greep de club net naast promotie toen Willem II na verlenging te sterk bleek. Drie jaar later lukte het wel. Toch is realisme op zijn plaats: alle zeilen moeten worden bijgezet om te zorgen dat het Eredivisieverblijf geen afgang wordt. De ploeg voetbalt momenteel leuk, maar het seizoen was matig. Enkele sleutelspelers zijn huurlingen, en ook enkele anderen vertrekken mogelijk. Terwijl promotie juist hét moment is om door te selecteren, zijn de opties beperkt. De gezamenlijke voetbalacademie met Twente en Heracles Almelo kan waarschijnlijk niet drie clubs van eredivisiewaardige spelers voorzien. Het is een raadsel waar Go Ahead de juiste spelers dan wel moet halen. Huren is een optie, en voor de rest moet men creatief scouten en proberen het beste uit de spelersgroep bij elkaar te houden.

Ook zijn er structurele moeilijkheden. De verbouwingsplannen voor het sterk verouderde stadion zijn op de lange baan geschoven vanwege de crisis. Skyboxen ontbreken, en de capaciteit is beperkt. Daar komen infrastructurele problemen bij, zoals gebrek aan parkeergelegenheid, slechte bereikbaarheid, en een lastig te garanderen veiligheid rondom het stadion bij risicowedstrijden, zoals ook bleek toen Ajax in 2007 langskwam. En ondanks de bombastische sfeer in het stadion, staat de Go Ahead-aanhang ook bekend om zijn grimmige rivaliteit, voornamelijk tegenover Zwolle. Een stadion midden in een woonwijk is prachtig, maar het kan ook een extra risico voor rellen betekenen. We hoeven niet van het ergste uit te gaan, maar de beperkingen zijn onmiskenbaar.

Wat nu? Go Ahead staat voor de terugkeer waar het zeventien jaar lang reikhalzend naar uitgekeken heeft, maar de club is er nauwelijks klaar voor. De belangrijkste reden is dat de club in al die jaren in de Eerste Divisie heeft stilgestaan en daar pas een paar jaar van herstellende is, terwijl de Eredivisie zich al die tijd doorontwikkelde. Het stadion is hopeloos verouderd en zal de groei van de club gaan hinderen. Het wordt komend seizoen schipperen in de Eredivisie, en maar hopen dat er een vervolg komt en de club stapsgewijs kan doorgroeien. Om interessant te worden voor grotere sponsoren is het imago heilig: de supporters moeten zich voorbeeldig gedragen en, zoals steeds de afgelopen weken, als uithangbord voor de club inzetten. Voor de spelers wordt het punten sprokkelen, maar hoe dan ook zal Go Ahead zijn eigen spelopvatting en roemruchte strijdvaardigheid voorop moeten stellen.

Zelfs al mocht het aanstaande seizoen qua sportieve resultaten een ramp worden, dan nog kan het nuttig zijn voor de ontwikkeling van de club. Er kunnen fouten gemaakt worden en er mag geleerd worden, als voorbereiding op de dag dat de club echt klaar is voor het Eredivisieschap. Ook brengt het de ontwikkeling van de club mogelijk in een stroomversnelling. Na jaren te hebben geploeterd in de Eerste Divisie, kan het verfrissend zijn om eindelijk eens weer in de schijnwerpers te staan. Laten we hopen dat het werkt en mensen aan de club bindt, zodat dat Deventer op den duur weer een volwaardige Eredivisieclub heeft. Fingers crossed.