Er gibt uns unseren Stolz zurück

Het hoge woord is eruit. Lange tijd probeerde hij het nog tegen te houden. Toch kan hij nu niet anders. Elke week werd hij er door journalisten naar gevraagd maar telkens hield hij zich op de vlakte. Toch kan hij nu niet meer anders. Het verschil tussen de club van Kaiser Franz en Borussia Dortmund is inmiddels opgelopen tot veertien punten. Dat is op zich schrikbarend. Schrikbarender is echter de manier waarop. Dortmund speelt het spel dat Bayern had moeten spelen. Franz Beckenbauer moet het toegeven: Borussia Dortmund is dé titelfavoriet.

In mei 2008 spreek ik mijn Duitse vriend Stephan over de telefoon. Sinds hij geboren werd in Kemminghausen onder de rook van Dortmund, stroomt het zwarte-gele bloed door zijn aderen. Hij heeft het moeilijk. De afgelopen jaren heb ik hem op verschillende manieren meegemaakt. Euforisch in de gloriejaren ‘90 toen ik hem leerde kennen. Neergeslagen en half huilend tijdens de bestaanscrisis en financiële problemen in 2005 en het gevecht tegen degradatie in 2007. Nu is Stephan niet boos of verdrietig. Hij is vooral gelaten. Feyenoord-supporters weten er alles van. Aan het begin ben je boos. Daarna verdrietig. Daarna weer boos. Maar op een gegeven moment, na de zoveelste klap protesteer je niet meer. Apathisch accepteer je de ellende. Gelaten blijf je hopen op beter. Zo voelde Stephan zich op die dag.

“Het voelt als het voorjaar 2005”, zegt Stephan. Borussia Dortmund stond toen op instorten. Het voetbalbolwerk kraakte aan alle kanten. De financiën waren nog nooit zo slecht geweest. Het voortbestaan van de club was in gevaar. Om een faillissement te voorkomen moesten alle spelers twintig procent van hun loon afstaan. De gemiddelde leeftijd van de verdediging was even hoog als het aantal goals dat Borussia de afgelopen tien wedstrijden had tegen gekregen en het elftal was totaal niet herkenbaar.

“Er moet nu iets gebeuren, ik maak me zorgen. De derde trainer in twee jaar en ook hij voldoet niet. Er wordt gefluisterd over Jürgen Klöpp, maar wat moet ik daar van denken? Deed het aardig met Mainz, voetbalde leuk maar moet hij het gaan doen?” Stephan weet het niet. Klöpp deed het inderdaad aardig leuk. Voor lange termijn misschien prima, maar er moet juist nu wat gebeuren.

Dit is dus de man die het moet gaan doen. Klöpp deed het inderdaad ‘leuk’ bij zijn vorige club Mainz. Met aanvallend voetbal pressie spelen. Daarnaast maakte hij jonge spelers beter. Hij zorgde voor de promotie naar de Bundesliga dus ook qua resultaat deed hij het goed. Hij staat bekend als Wenger-adept, als een professor. Een man met visie en een man die gedegen en geduldig beleid voorstaat. Bekend als analist bij de ZDF en van de uitspraak: “Wij kopen geen sterren, we maken ze.” Het was vooral deze insteek die de beleidsbepalers bij Dortmund aansprak. Ondanks een goede jeugdopleiding (met spelers als Nuri Sahin, Mario Götze en vroeger Lars Ricken) haalde Dortmund voorheen vooral veel dure, oudere en mislukte spelers. Dit was een van de oorzaken die Dortmund aan de rand van de afgrond bracht. Het was de taak van Klöpp om met talenten en jonge onbekende en vooral goedkope spelers Dortmund attractief en aanvallend te laten spelen.

Terug naar het heden. Vrijdag 12 november was ik op bezoek bij Stephan en bezocht ik de wedstrijd Borussia Dortmund tegen Hamburger SV. Stephan had via via een seizoenskaart voor de imposante Südtribune voor me geregeld. Het weer was slecht maar de sfeer was geweldig. Meer dan 80.000 man zagen een dominant Borussia Dortmund. Wat bij supporters opvalt, is de oprechte blijdschap. Ze winnen en staan aan kop. Maar vooral het spel heeft een metamorfose ondergaan. Klöpp maakt zijn woorden waar. Waar de afgelopen seizoenen de stijgende lijn te zien was en steeds Europees voetbal werd gehaald, is dit seizoen alles nog beter.

Dortmund speelt met passie en plezier, ze zetten tegenstanders vast. Jonge voorheen onbekende spelers als Neven Subotic, Mats Hummels, Götze, Kevin Grosskreutz en Lars Bender belichamen het nieuwe verfrissende Dortmund. Waar titelkandidaten als Schalke 04, HSV en Bayern München punt na punt laten liggen, stoomt de zwartgele wals door. Dit lijkt een verassing maar dit proces was de afgelopen seizoenen al ingezet.

Een vergelijking met het Duitse elftal is snel gemaakt. Borussia Dortmund is enthousiast, jong en dynamisch. Er wordt pressie gespeeld, op de flanken zijn er lopende mensen als local hero Grosskreutz. Dortmund speelt een “running game” en heeft het spel en de inhoud om tegenstanders helemaal kapot te spelen. Dit blijkt ook uit de cijfers. Dortmund heeft in totaal veruit de meeste kilometers gemaakt van alle Bundesliga clubs. De meeste doelpogingen, de meeste goals vóór en de minste tegen. Slechts één verliespartij, de eerste wedstrijd van het seizoen tegen Leverkusen. Aartsrivaal Schalke 04, deze zomer bijzonder actief op de transfermarkt, staat 21 punten achter. Bayern München veertien. Sahin blinkt wekelijks uit en zomer aankoop Shinji Kagawa is de verrassing van de Bundesliga. De verdediging is ijzersterk en spits Lucas Barrios maakt een uitstekende ontwikkeling door. Maar het belangrijkste is misschien wel de spelvreugde en het enthousiasme bij de spelers. Allemaal worden ze beter en allemaal lopen ze weg met Klöpp.

Terug in Nederland belde ik afgelopen weekend Stephan om hem te bedanken voor het weekend. “Je zult je nu wel beter voelen, het verschil met Bayern is opgelopen tot veertien punten, terwijl nummer twee Leverkusen op zeven punten staat.” “Nee”, zei Stephan. “Het gaat niet alleen om de voorsprong of de titel. Er kan nog van alles gebeuren. Toch is er iets wat belangrijker is. Klöpp heeft ons onze trots teruggegeven.”

Stephan weet het, ik weet het, Kaiser Franz weet het en zelfs Louis van Gaal weet het. Borussia Dortmund is dé titelkandidaat in de Bundesliga. Maar voor de fans is er iets wat nog meer waard is. Onder Klöpp kunnen ze weer genieten van Borussia Dortmund. En ze kunnen vooruit kijken. Het maakt duidelijk dat je met beleid en visie een heel eind kan komen. Dat is nog de grootste winst en geeft hoop voor clubs die in een uitzichtloze situatie zitten.