De voetbalmakelaar

Zelfverzekerd en diep weggezakt in de comfortabele bank glundert hij zichtbaar nog na van een zinderende voetbalavond die gisteren plaats vond. De sfeer van euforie hangt nog steeds in de woonkamer van het ouderlijk huis en wanneer pap en mam aanschuiven voor het vraaggesprek is het plaatje compleet: een gezin bestaande uit één en al voetbalgeluk. Zoonlief, vorige week achttien jaar jong geworden, heeft na enkele sterke prestaties in de voorgaande wedstrijden de voetbalclub deze keer drie belangrijke punten bezorgt met een beslissend doelpunt in blessuretijd. De middag achteraf wordt dan ook volledig besteed om het meest besproken moment van de speeldag door mij te laten vertalen naar twee krantpagina’s voor de maandagmorgen sportuitgave.

De familie is goed voorbereid. “Hij heeft hier hard voor gewerkt”. Geeft pap aan. “Maar hij moet nu de beide voeten op de grond houden ”. “Ik wil ook dat hij zijn studie afmaakt” sluit mam aan terwijl de talentvolle aanvaller instemmend knikt en het verhaal compleet maakt met enkele eeuwenoude citaten. De “Zonder mijn medemaats was dit niet gelukt” en “Voor mij telt het resultaat” vliegen rakelings langs mijn oren, gevolgd door een “Zelfs voor mijn verjaardag wou ik alleen maar een nieuwe voetbal”. Nee, een nieuw verhaal zit er vandaag niet in want al de antwoorden zijn volgens het boekje. Als afsluiter vraag ik nog naar de droomclub om het gesprek te vervolledigen. “Wij laten de interesse van buitenlandse voetbalclubs over aan onze makelaar. Volgens hem hebben al vier Europese grootmachten interesse getoond maar tot en met het tussenseizoen blijft hij zeker bij zijn huidige voetbalclub. Daarna gaan we de mogelijkheden bekijken”.

Ik luister aandachtig en ben op hetzelfde moment met stomheid verslagen. Menen zij dat nu echt? Voor mij zit een jonge snaak met poging tot baardgroei die tien wedstrijden in de Belgische competitie achter de rug heeft en toch druipt er vastberadenheid af. De reden hiervoor wordt al snel duidelijk wanneer er deze keer spontaan wordt meegedeeld dat het gezin de beste makelaar onder de arm heeft genomen aangezien het dagelijkse leven niet meer hetzelfde zal zijn met een toekomstig topvoetballer in huis. De makelaar zal met behulp van zijn netwerken er voor zorgen dat de beste contracten worden afgesloten. Wat beide ouders blijkbaar nog niet beseffen is dat door dit soort streken vooral de mentale weerbaarheid van zoonlief getest zal worden. De druk zal alleen maar toenemen en niet iedereen kan onder druk presteren, zeker niet als het nog allemaal nieuw is.

Ik wou dat de term voetbalmakelaar helemaal niet ter sprake was gekomen maar omdat het een fantastisch weekeinde was geweest voor deze eenvoudige doch naïeve mensen besluit ik om de discussie gesloten te houden. Ik ben tenslotte maar een journalist die een verhaal moet schrijven en niet iemand van de Zeven Wijzen. Na de koffie trek ik de deur van de gezellige arbeiderswoning achter mij dicht en stap ik richting auto. Tijdens de rit richting huiswaarts stel ik mezelf luidop de vraag die eigenlijk bedoelt was voor pap, mam of zoonlief. “Hoe groot is de kans dat een Belgische voetballer uit de Pro League, jonger dan twintig jaar met amper een half seizoen profvoetbal in de benen getransfereerd wordt naar een Europese topclub”? Velen voelen zich geroepen, weinigen slagen daadwerkelijk waarna de teleurstelling en vooral de leegte groots is.

Tijdens het schrijven van dit verhaal over de Belgische aanvaller had ik eigenlijk de keuze tussen diverse makelaargerelateerde situaties die deel uitmaken van de voetbalmaatschappij. Andere mogelijkheden waren bijvoorbeeld de jonge Braziliaan die momenteel wegkwijnt in de Oostkantons omdat zijn analfabete ouders een contract voor onbepaalde duur hadden getekend bij een makelaarsbureau, of het verhaal van het zoveelste blik met Afrikanen dat jaarlijks wordt opengetrokken door één of andere eigenaar van een voetbalschooltje met de bedoeling om winst te kunnen maken bij een eventuele doorverkoop. Wat er met al de andere zwarte parels gebeurd die niet aan de eisen voldoen is niet bekend en vooral niet belangrijk want morgen staan er weer tien te springen voor hun kans naar de eeuwige roem.

Voetbalsupporters kijken machteloos toe. Daar waar de financiële nood hoog is, gaat hun favoriete elftal ten einde raad in zee met wilde weldoeners die niets liever willen dan hun eigen spelers etaleren. De jongens van rond de kerktoren die iedere week de clubkleuren verdedigen worden afgelost door jongens die niet eens de tegenstander van komende wedstrijd kennen. Uiteindelijk is het allemaal uitstel van executie want als de makelaars de geldkraan dichtdraaien is de voetbalclub verloren. Een Belgische voetbalclub die ondertussen in de tweede klasse speelt maar ooit werd vertegenwoordigd door elf Ivorianen is nog steeds de grootste vorm van voetbalsurrealisme.

Het percentage dat de makelaar kan verdienen is interessanter dan de voorliefde van een voetballer en zijn voetbalclub, want de absurde transfer- en contractbedragen die rond circuleren garanderen de universiteitsstudie van de makelaar zijn achterkleinkinderen. De factoren ‘talent’ of ‘prestaties’ zijn niet altijd even doorslaggevend meer en de sportieve belanghebbenden worden het slachtoffer van financiële steekspellen tussen voetbalclubs en entourage. Trainers kunnen bepaalde spelers niet meer opstellen omdat het gevaar voor blessures of Europese speelgerechtigheid bij een eventuele transfer dreigt en matige spelers met een minimum aan zelfkennis worden voorgehouden dat zij nog steeds de beste zijn waardoor conflicten in de kleedkamer ontstaan.

Laat mij wel duidelijk stellen dat ik niet de intentie heb om al de makelaars over dezelfde kam te scheren. Het zou erg wel makkelijk zijn om een volledige doelgroep met de vinger te wijzen terwijl makelaartje spelen wel degelijk de juiste studie en kennis vereist. Er zijn dus zeker eerlijke mensen in het vak die de beste bedoelingen hebben, ook al worden tegenwoordig de nodige officiële makelaarlicenties gekocht in landen waarvan wij niet eens weten dat er een voetbalveld staat, en verdienen de FIFA bonzen ondertussen een extra zakcent door de rug te draaien wanneer malafide figuren ongestoord spelers kunnen verhandelen. Het moderne voetbal bevindt zich in de gevarenzone aangezien de geldbedragen andermaal belangrijker zijn geworden dan het spelletje zelf.