Teleurgesteld in professionele teambuilder

Terwijl ik dit artikel schrijf, weet ik al dat het Nederlands Elftal godzijdank is ingedeeld in pot 1 voor Zuid-Afrika en daarmee de lastigste tegenstanders in de groepsfase ontloopt. Zonder al te veel optimisme denk ik dat, ongeacht de loting van vrijdag, Nederland al met één been in de achtste finale staat. Zodra de knock-outfase begint, gaat het er echt om spannen. Gelukkig heeft Oranje met oud-Feyenoordtrainer Bert van Marwijk een coach die weet hoe hij een ploeg door een dergelijk toernooi moet loodsen.

Van Marwijk is een kei in teambuilding. Samen met zijn assistent Dick ‘Cooky’ Voorn creëerde hij een paar jaar geleden, bij zijn terugkeer in de Kuip, een hecht team. Ook toen de prestaties flink afzwakten in de tweede helft van het seizoen bleef de sfeer goed. Een akkefietje tussen Kevin Hofland en de jongelingen Jonathan de Guzman en Luigi Bruins werd door de nationale pers uitvergroot, maar Van Marwijk haalde de geruchten over een generatiekloof uit de wereld. Het was tenslotte goed dat ploeggenoten kritiek op elkaar hebben, want daar worden ze alleen maar beter van. Hieraan viel ook duidelijk de professionele mentaliteit van Bert te herkennen. Jonge spelers die niet deze mentaliteit wisten te tonen, hadden het al gauw verbruid bij hem. Zo zette hij in 2002 jeugdster Robin van Persie met het vliegtuig terug naar Rotterdam vanuit Nice, toen Feyenoord in Monaco de strijd om de Supercup zou aangaan met Real Madrid. Wellicht kregen ook Diego Biseswar en Dwight Tiendalli geen echte kans van de trainer vanwege een gebrekkige instelling.

In zijn eerste periode bij Feyenoord verbleef Van Marwijk liefst vier jaar in Rotterdam en vestigde hiermee een clubrecord. Ik denk dat hij het lange verblijf ook meer dan verdiend had, door de zeer knappe prestatie die hij in 2002 boekte door de UEFA Cup te winnen. In het recent verschenen boekwerk ‘De Dag van Pim en Pierre’ wordt beschreven dat het trainingskamp in Gran Canaria een erg belangrijke rol speelde in de winst en ik kan me hier ook goed in vinden. Van Marwijk wist erg goed waar een coach een trainingskamp voor kan gebruiken, namelijk voor het creëren van teamgeest. Deze teamgeest liet Feyenoords ervaren spelers boven zichzelf uitstijgen en de hele selectie had de profmentaliteit van Van Marwijk overgenomen. Feyenoord versloeg gevreesde tegenstanders met een grote naam in heel Europa en verzaakte niet na de plotselinge dood van Pim Fortuyn.

Dat was toen. Na een niet zeer geslaagd avontuur bij de Duitse volksclub Borussia Dortmund keerde Van Marwijk terug naar de Kuip, waar Feyenoord moest capituleren in de titelstrijd en het seizoen redde met de bekerwinst. In de competitie miste ik bij vlagen de teamspirit die Van Marwijk jaren geleden wel wist op te wekken bij zijn spelersgroep. In de bekerstrijd waren de eerste wedstrijden niet om te zien, al waren de uitslagen overtuigend (zo werden de FC’s uit Utrecht en Groningen beiden met 3-0 opgerold). In de kwartfinale kwamen we ook nog eens goed weg tegen Zwolle, dankzij de winnende 2-1 van Michael Mols. Maar de halve finale was bereikt en het werd mij al duidelijk dat de ploeg als het erop aankwam, wel professioneel genoeg was om alles eruit te halen wat erin zat. Mijn gevoel werd bevestigd toen de dat seizoen erg sterke ploeg van Ernie Brandts, NAC Breda, werd verslagen met 2-0. Denny Landzaat scoorde met een prachtige lob en Michael Mols was wederom trefzeker. De spelers konden dus toch boven zichzelf uitstijgen toen het erop aankwam. En toen de finale een feit was en het Legioen de spelers toezong, terwijl André Bahia al zwaaiende met een grote vlag genoot van de emotionele sfeer, wist ik dat Bertje zijn spelers in geen honderd jaar clubhistorie zou laten verliezen van Roda JC. Enorm opgelucht dat er nog extra kaarten waren verloot voor de wedstrijd, was ik getuige van een finale die, zoals vertrouwd, zakelijk en professioneel werd gewonnen door de mannen van Van Marwijk.

Het was voor mij dus ook geen verrassing dat Oranje onder de huidige bondscoach gedurende de hele kwalificatiereeks zakelijk overwinningen boekte en – op papier oppermachtig – zich plaatste voor het WK. Helaas heeft Bert me toch een beetje teleurgesteld. Hij weet dondersgoed dat spelers die een paar dagen per jaar met elkaar voetballen, niet ingespeeld raken door middel van een paar oefenwedstrijden. Deze worden dan ook vooral georganiseerd voor teambuilding (en zakcentjes voor de bobo’s van de KNVB). Naar mijn idee is er voor ons een veel betere manier om een team op te bouwen, waarmee de clubs ook meer vrede zullen hebben. In plaats van al deze oefenwedstrijden, waarin spelers vermoeid en geblesseerd kunnen raken, kan Bert de Oranjeselectie toch veel beter twee weken voor het WK meenemen naar Gran Canaria?