Ambitieuze Ton Caanen kent geen grenzen (deel 1)

Interview door QASIM HAKIM SITTARD – Guus Hiddink ziet voor Ton Caanen een belangrijke rol weggelegd bij het herstructureren van de Russische voetbalopleiding. De wereldburger staat aan het begin van de tweede fase in zijn trainerscarrière na avonturen in Israël en Oekraïne. De trainer Caanen is vastberaden om de absolute top te bereiken. Als voetballer wist de Limburger het slechts te schoppen tot het hoogste podium van de amateurs. Dat stadium heeft hij als coach al mijlenver achter zich gelaten. "Ik was als voetballer niet goed genoeg om het te redden als prof", bekent hij vanuit zijn bolide op weg naar het centrum van Sittard. Als trainer in ieder geval wel. Want als de coach van Chelsea en Rusland het in je ziet zitten ben je klaar voor het grote werk.



Caanen weet dat het allemaal heel betrekkelijk is. Hij lacht, straalt zelfs van oor tot oor. Niet omdat hij geleidelijk aan steeds grotere stappen maakt richting de top van de voetbalberg. Nee, zijn godsgeschenk ligt een paar kilometer verderop te slapen in het ziekenhuis van Sittard-Geleen. "Dior betekent in het Latijns ‘Gods Geschenk’ en in het Frans ‘Gouden Geluk’. Het is een machtig gevoel. Mijn vrouw en zoon maken het goed en kunnen over een paar dagen naar huis", lacht de kersverse vader. "Ik ben jarenlang een avonturier geweest, maar nu is het voor mij belangrijk dat ik de mensen waar ik het meest van houd zo dicht mogelijk bij me heb. Priscilla en Dior zullen met me meegaan naar mijn volgende bestemming. Het komt goed uit dat ik juist dit seizoen een sabbatical heb genomen."

Na de amateurs van Geleen Zuid en de jeugd van Roda JC te hebben getraind vertrekt de globetrotter in 2003 aan de hand van Wim Vrösch, destijds Hoofd Opleidingen bij de Kerkradenaren, naar Oekraïne. Caanen blijft overeind en weet als hoofdtrainer twee keer de UEFA Cup te bereiken met Metalurg Donetsk en Beitar Jeruzalem. De voormalige coach van achtereenvolgens Metalurg Donetsk, Beitar Jeruzalem, Maccabi Tel Aviv en Stal Alchevsk besluit dat het na vijf avontuurlijke jaren tijd wordt om letterlijk en figuurlijk zijn grenzen te verleggen. De volgende halte luistert naar de naam Engeland. "Het werd tijd om in mezelf te gaan investeren."

Op een grauwe dinsdagmiddag vertelt de ambitieuze Limburger, onder het genot van een goedgevulde kop tomatensoep, in een sfeervolle eetgelegenheid over zijn ervaringen aan de andere kant van Het Kanaal. De bakermat van de voetbalwereld waar hij arriveert als nobody, maar inmiddels wel de benodigde deuren heeft weten te forceren en zo’n beetje iedere ingang kan en mag binnenwandelen. De in Geleen geboren coach heeft voor zichzelf een beleidsplan uitgestippeld en zoekt om te beginnen contact met het Engelse makelaarskantoor Base Soccer Agent. Hier wordt hij onder de hoede genomen van Leon Angel en Frank Trimboli, twee grote jongens in de wereld van zaakwaarnemers. Caanen is zich ervan bewust dat het not done is om als coming man zichzelf te presenteren in een wereld die gedomineerd wordt door zelfverheerlijkte ego’s. De Nederlander heeft tijdens zijn Engelse missie drie doelen voor ogen: zoveel mogelijk contacten leggen, intern meelopen bij Engelse topclubs en aandacht besteden aan de psychologische factor binnen de voetballerij in de vorm van een studie neuro-feedback. "Het gaat dan om het meten en trainen van de hersenen van een voetballer waardoor ze uiteindelijk meer informatie kunnen opnemen en zich beter gaan focussen op belangrijke facetten. Ik heb naast mijn verblijf in Engeland de mindroom van AC Milan bezocht."

Caanen geeft verschillende clinics binnen dit segment. Samen met inspanningfysioloog Raymond Verheijen, die het periodiseringgedeelte voor zijn rekening neemt, verzorgt Caanen een pilot tijdens de tweemaandelijkse bijeenkomst van de League Manager Assocation, de Engelse variant van de CBV waar alle coaches uit de Premier League en The Championship aan verbonden zijn. Uitnodigingen van de Ierse voetbalbond en het befaamde Engelse cricketteam volgen. Ook F16-piloten en Formule 1-coureurs passen de leer van neuro-feedback toe binnen hun werkveld. Daarnaast geeft Caanen complete trainingen bij Liverpool, Tottenham Hotspur en Fulham waar hij ook wedstrijdanalyses maakt die onder de loep worden genomen door het kritische oog van Arsène Wenger.

Wat zijn de beweegredenen van Caanen om aandacht besteden aan het psychologische aspect? "Ik wil spelers beter maken door ze te raken. Als trainer kun je alle kennis in huis hebben: techniek, tactiek, fysiologie, conditie, coördinatie en ga zo maar verder. Maar sommige spelers worden dan nog niet beter. Ik geef een specifiek voorbeeld. Als trainer van Stal Alchevsk kreeg ik Sendley Bito aangeboden. Een Antilliaanse jongen die destijds bij Sparta voetbalde. Deze speler had een goede individuele actie en demarrage in huis. Maar hij was, zoals ze dat zo mooi zeggen, voetbalblind. Hij ging voorbij aan het keuzemoment. Als Sendley de bal had was hij niet in staat om de juiste beslissing te nemen. Ga ik voor de dribbel of moet ik de derde man inspelen? De vraag was waarom hij aan dit moment voorbijging. Mijn oom kwam destijds een keer kijken naar een wedstrijd. Hij is werkzaam binnen het Biometrisch Centrum waar metingen en trainingen van hersenen worden verricht. Ik vertelde hem dat ik me afvroeg waarom Sendley continu koos voor de dribbel in plaats van zijn teamgenoot in te spelen. Hij vertelde dat het wellicht geen kwestie van niet willen was, maar simpelweg van niet kunnen. We hebben hem toen onderworpen aan een neuro-feedbacksessie en geconstateerd dat er sprake was van een onderactiviteit van zijn hersengolven. Hij koos voor hetgeen waarmee hij was opgegroeid op straat. Het dribbelen, dat was vertrouwd en bekend. Toen hebben we besloten om het probleem voor hem inzichtelijk te maken via speciaal hiervoor ontwikkelde software. We hebben de afwijkende activiteit geregistreerd en dit aan de hand van een filmpje op een aparte monitor aan hem getoond. Aan de hand van elektroden zijn we vervolgens de hersenengolven gaan conditioneren totdat het maken van de juiste keuze een automatisme werd voor Sendley. Dat doe je onder andere door hem via wedstrijdbeelden te confronteren met het desbetreffende moment. Het is vergelijkbaar met leren fietsen. Als je dat eenmaal onder de knie hebt kun je na vijf jaar niet te hebben gefietst meteen weer wegrijden zonder na te denken. Ik wilde deze speler beter maken en kan ook gerust zeggen dat ik deze jongen, mede door mijn psychologische inbreng, gedeeltelijk heb gevormd als voetballer. Ik hield me toen al bezig met de mentale gesteldheid van de voetballer en ben dit door de genoemde studie verder gaan ontwikkelen. Ik zal dit ook zeker implementeren bij mijn volgende werkgever."

Zaterdag 16 mei: Ambitieuze Ton Caanen kent geen grenzen (deel 2)