Gigantisch omkoopschandaal barst los: ‘Dit is een historische dag’

KIEV - Drie dagen voor de Champions League-finale tussen Real Madrid en Liverpool kwam er in Oekraïne een gigantisch omkoopschandaal aan het licht. 35 clubs, vijf criminele bendes en 328 personen zouden bij zeker 57 matchfixingzaken betrokken zijn. Dit corrupte netwerk streek naar verluidt 4,2 miljoen euro per jaar op door in Azië in te zetten op wedstrijden uit de Oekraïense competities, waarvan het resultaat op voorhand werd afgesproken. “Dit is een historische dag. Dit is het begin van een grote schoonmaak”, zei bondsvoorzitter Andriy Pavelko op een persconferentie.

Door Gijs Freriks

Tumor
“De straffen voor de criminelen zullen niet beperkt blijven tot administratieve boetes”, voegde preses Pavelko er in Kiev aan toe. “Als het nodig is, verhogen we de straffen voor deze misdrijven en ik weet zeker dat het onderzoek van de ethische commissie resultaat zal opleveren. Dit is tevens een goed signaal naar alle jonge voetballers die mogelijk in de verleiding komen om zich in te laten met crimineel gedrag. Ze moeten aan hun toekomst denken, niet alleen op het voetbalveld, maar ook in het leven.”

“Het is niet alleen belangrijk om bekend te maken wie zich schuldig hebben gemaakt aan matchfixing, maar het is ook belangrijk omdat we deze bladzijde volledig moeten uitroeien in het Oekraïense voetbal. Ons gevecht gaat door tot deze kankertumor is geëlimineerd”, voegde Igor Kupranets, plaatsvervangend chef van de nationale politie, eraan toe. Volgens Arsen Avakov, minister van Binnenlandse Zaken, zijn niet alleen voetballers, maar ook scheidsrechters, clubvoorzitters- en eigenaren, trainers en ‘commerciële organisaties’ (lees: gokbedrijven, GF.) betrokken bij de zwendel, zo legde de bewindsman uit.

Vijf eredivisieclubs
“Om de ‘juiste’ uitslag van een wedstrijd te regelen, zijn allerlei methoden gebruikt: van het omkopen van spelers, arbiters en eigenaars tot intimidatie en bedreigingen. De beloning voor een zege of een gelijkspel varieerde van 1.000 tot 3.300 euro. Er zijn bij bookmakers in Azië weddenschappen afgesloten en bendes hebben hierdoor enorme winsten ontvangen. Dit heeft deze organisaties tot vijf miljoen dollar per jaar opgeleverd”, aldus Avakov. De onderzoekscommissie gaf geen namen van betrokkenen prijs, maar onder meer FootballHub weet dat in ieder geval vijf clubs uit de Oekraïense eredivisie worden verdacht.

Het gaat om Zorya Luhansk, dat in 2016 in de Europa League nog tegen Feyenoord speelde, Vorskla Poltava, Zirka Kropyvnytsky, Olimpik Donetsk en FK Oleksandria. Onder meer de topclubs Shakhtar Donetsk en Dynamo Kiev blijven buiten schot. In de lagere regionen hebben er invallen plaatsgevonden bij onder meer Arsenal Kiev, Tavrya Simferopol, Helios Kharkiv, PFK Sumy, Volyn Lutsk, Inhulets Petrove en MFC Mykolaiv. Volgens het onderzoek zijn onder meer de recente wedstrijden Sumy-Volyn (1 april) en Mykolaiv-Helios (13 april) gefixt. Bij het laatstgenoemde duel zou Oleksandr Solovyan 150 euro hebben gekregen om het resultaat te beïnvloeden en diezelfde arbiter ontving voor het duel op 1 april ruim 3.300 euro. Solovyan is gearresteerd, samen met drie andere collega’s van het scheidsrechterskorps.

Zorya en Vorskla plaatsten zich dit seizoen via de kampioenspoule voor Europa League-voetbal en als zij zich daadwerkelijk schuldig hebben gemaakt aan matchfixing, worden zij waarschijnlijk uitgesloten van deelname aan Europees voetbal. Sergei Makarov, de voorzitter van de competitieorganisatie, wacht de resultaten liever nog even af: “Niet alle clubs zijn even bedorven en betrokken. Er kunnen clubs zijn waarbij iedereen betrokken is, maar er zijn ook clubs die het tegengaan en zelfs spelers naar de leugendetector sturen. Die clubs houden scherp toezicht, verbreken eventueel contracten en sturen schuldigen weg. Bij dat tweede voorbeeld zou ik de clubs niet zo snel de schuld willen geven, dat is alles wat we vragen. We willen ook benadrukken dat er vooralsnog enkel vermoedens zijn”, aldus Makarov.

Mykolaiv
“Er zijn nog geen onderzoeksresultaten of rechterlijke uitspraken gepresenteerd. Als de wetshandhavingsinstanties hun werk hebben gedaan, dan kunnen we wellicht schuldigen aanwijzen en kunnen sommige clubs ook hun goede naam herstellen.” Een van de clubs die uit is op eerherstel, is Mykolaiv. Van die club zouden zeker twee duels, die met Helios en Inhulets, zijn beïnvloed en trainer Ruslan Zabransky schijnt hiervan persoonlijk op de hoogte zijn geweest. In een statement vertelde Mykolaiv ‘groot respect’ te hebben voor de onderzoekscommissie, maar dat men ‘verontwaardigd’ is over de ‘onbegrijpelijke insinuaties in de media over onze club’. “We voelen de drang om deze onbetrouwbare informatie te weerleggen en om onze excuses aan te bieden aan onze club, de stad en de supporters.”

“Het spijt ons zeer dat Mykolaiv een van de vele figuranten is geworden in dit schandaal. De club veroordeelt iedere manipulatie van de voetbalresultaten en wij geloven dat de daders zwaar gestraft zullen worden.” De 46-jarige Zabransky is een icoon van Mykolaiv: als aanvaller speelde hij meer dan 200 duels voor De Boten en sinds 2008 was hij er zowel sportief directeur als trainer. De voorzitter van een andere verdachte club, Tavrya op de Krim, erkent dat er in het verleden matchfixing heeft plaatsgevonden bij zijn vereniging: “Aan het begin van mijn voorzitterschap waren er voetballers, van wie ik de namen niet noem, die gokten en op die manier de helft van onze teams wisten te besmetten. We hebben die jongens eruit geschopt en zeiden: ‘wees blij dat je niet in de gevangenis zit”, aldus Sergei Kunitsyn.

Andriy Shevchenko
Het is onduidelijk wanneer de ethische commissie haar conclusies zal presenteren, maar volgens Nazar Kholodnitsky is het zeker dat dit ‘nog maar het begin’ is. “Ik doe dan ook een beroep aan alle deelnemers aan onze voetbalsport: stop met deze praktijken en houd het bij fair play”, vertelde de eerste vicevoorzitter van de bond in gesprek met Tribuna. Bondscoach Andriy Shevchenko sloot zich daags voor de oefeninterland van donderdagavond tegen Marokko bij die woorden aan: “Dit is niet naar buiten gekomen omdat het kort voor de Champions League-finale was en het op die manier meer aandacht zou vergaren.”

“De tijd was er gewoonweg rijp voor. Want: als iemand iets illegaals doet, dan moet diegene daarvoor gestraft worden. Spelers die betrokken zijn bij matchfixing, zullen overigens niet worden opgeroepen voor de nationale ploeg. Nooit niet. Dan weet de jeugd dat ook maar meteen…”, aldus de voormalig doelpuntenmaker van onder meer AC Milan en Chelsea.