VZ telt af - Terreurdreiging is ‘zeer reëel’: ‘De jihadisten keren terug’

Het WK in Rusland gaat op 14 juni van start met een wedstrijd tussen het gastland en Saudi-Arabië. Voetbalzone telt met een serie van dertig artikelen af naar het begin van het eindtoernooi. Met vandaag in de aflevering: hoe reageren de autoriteiten op de terroristische dreiging voor het WK?

Door Gijs Freriks

IS
Rusland meldde in februari dat men in 2017 ongeveer 25 terreuraanslagen had verijdeld en dat een zo’n aanval was gericht tegen het toernooi om de Confederations Cup, de opwarmer voor het mondiale kampioenschap. Voor het WK heeft men de situatie onder controle, zo verklaarde een woordvoerder: “Er is geen risico voor het WK.” De FIFA voegde daaraan toe: “Wij zijn ervan overtuigd dat het WK veilig verloopt. Rusland heeft een uitgebreid pakket aan maatregelen en het land heeft tijdens de Confederations Cup al bewezen dat het uitstekend in staat is de veiligheid van voetballers en supporters te waarborgen.”

Om een eventuele terroristische aanval te voorkomen, worden ook alle ongeveer zesduizend vrijwilligers gecontroleerd, zo vertelde Igor Zubov aan persbureau TASS. Hij is de plaatsvervangend minister van Binnenlandse Zaken. Hiernaast heeft Rusland volgens Zubov een ‘voetbalresourcecentrum’ voor wetshandhavingsinstanties opgericht ‘om gegevens te verzamelen over risicogroepen onder supporters’. Het is onduidelijk hoe serieus de terroristische dreiging in werkelijkheid is, maar volgens veiligheidsexpert Alexander Golts is die ‘zeer reëel’.

“De autoriteiten zeggen dat ze erin geslaagd zijn om IS te vernietigen, maar enkele duizenden Russen hebben deelgenomen aan (jihadistische) gevechten en beginnen nu terug te keren naar Rusland”, vertelde Golts in november in een interview met AFP. Volgens de geheime dienst FSB hebben circa 2900 Russische islamitische extremisten in Syrië gevochten, van wie de meesten afkomstig zijn uit de Kaukasusrepublieken. Echte harde cijfers zijn er evenwel niet. Rusland heeft ervaring met aanslagen: recent zijn bijvoorbeeld de aanslag in Volgograd in 2014 en het neerstorten van het passagiersvliegtuig in de Sinaïwoestijn in 2016.

Posters
De bedreigingen ‘trekken de aandacht’ van Pascal Boniface, directeur van het Parijse Instituut voor internationale en strategische betrekkingen. Volgens hem komt er ‘bij elk wereldwijd sportevenement waarop camera’s en mensen afkomen’ het risico om de hoek kijken dat ‘bepaalde mensen de wens hebben om impact te maken', zo vertelde hij eind vorig jaar. “Elk land laat een delegatie naar Rusland afreizen en het gemeenschappelijk belang in de strijd tegen terroristen gaat verder dan ieder meningsverschil dat de landen met elkaar zouden kunnen hebben.” Die gemeenschappelijke strijd is vooral de strijd tegen IS.

Deze terroristische organisatie dreigde ook al om toe te slaan tijdens het komende wereldkampioenschap. Men liet posters uitgaan waarop teksten stonden als ‘Rusland Doelwit’, ‘Rusland 2018. We komen eraan’ en ‘Vladimir Poetin, je bent een ongelovige, je zult boeten voor het doden van moslims’. Vladimir Markin, het hoofd van het comité van de voetbalbond op het gebied van veiligheid en supporterszaken, vertelde in april dat de toeristen zich geen zorgen hoeven te maken: “Niemand en niets zal ons kampioenschap verstoren. Tijdens Sochi is ook geprobeerd om ons bang te maken en om Rusland in diskrediet te brengen. Maar ik voelde mij in Sochi volkomen kalm. Er was geen angst, integendeel.”

De WK-reeks:

14 mei: ‘De vraag is niet óf het stadion zinkt, maar wanneer’
15 mei: Britten tergen Russen met Nazi-vergelijking: ‘Leg dat maar uit’
16 mei: Bondscoach wil nieuw trainingsregime: ‘Spanje loopt 60 jaar voor’
17 mei: ‘Messi heeft een pistool tegen zijn hoofd en moet winnen…’
18 mei: Saudische goalgetter doodt tijd tot WK bij Manchester United
19 mei: Twee weken langer en Thiago Silva was er geweest’
20 mei: De smaakmaker van Nigeria die voor Ajax had kunnen spelen
21 mei: ‘De bodem onder dit stadion is doordrenkt in bloed’
22 mei: Een boze prins en Beenhakker: de kleinste landen ooit op het WK
23 mei: ‘De spelers zagen een verwarde man, voetbal betekende niets’
24 mei: ‘De hooligans waren voorbereid op zeer gewelddadige acties’
25 mei: Hotels plots extreem duur: regering grijpt in met ‘zwarte lijst’