De zin en onzin van onze FIFA-ranking

Juni 2012. De Rode Duivels hebben zich voor de vijfde keer op rij niet kunnen plaatsen voor een eindtoernooi en staan op een troosteloze 54e plaats op de FIFA-ranking tussen landen als El Salvador en Gabon, en achter landen als Libië (42) en Panama(46).

Oktober 2013. De Duivels plaatsen zich voor het eerst in meer dan tien jaar voor een eindtoernooi en staan op een tiende plek op de ranking. Januari 2015: de Duivels zijn volgens de FIFA-ranking het vierde beste land ter wereld. Bij mij komt spontaan de vraag op: staan de Duivels terecht op deze vierde plaats of hebben de critici, die vraagtekens plaatsen bij de kwaliteiten van deze generatie Belgen, gelijk en geeft de FIFA-ranking een vertekend beeld van de effectieve kwaliteiten van een land?

De periode tussen 2002 en 2012 is voor de Belgische voetballiefhebber eentje om snel te vergeten. Tijdens deze periode moesten spelers als Stein Huysegems (ondertussen al afgezakt naar tweede klasse), Kevin Vandenbergh (B-kern Westerlo) en de piepjonge Steven Defour en Vincent Kompany het mooie weer maken voor de Rode Duivels. In deze periode is België er geen enkele keer in geslaagd zich te plaatsen voor een eindtoernooi met als dieptepunt een zeventigste plaats op de ranglijst.

Sinds 2012 zijn de Duivels echter begonnen met een inhaalbeweging op de ranking. Tijdens deze periode leggen de Duivels een mooi parcours af en kruipen ze terecht weg uit de kelders van de ranking. De WK-campagne werd ingezet met een haast perfecte voorronde waarbij van landen werd gewonnen die op dat moment hoger stonden gerangschikt dan de Duivels. Deze overwinningen zorgden ervoor dat België bij de loting van het WK zelfs als reekshoofd werd ingedeeld en hierdoor mogelijke klappers kon ontwijken. België won op het WK vrij gemakkelijk zijn poule en stuitte pas in de kwartfinale op een te sterke tegenstander, die achteraf zelf wel de finale verloor na verlenging. De Duivels hebben dus een zeer mooi parcours achter de rug en verdienen vanwege een kwartfinale op het WK zeker tot de top van de wereld te behoren.

Alleen is het zo dat wanneer een ploeg vierde staat op een wereldranking zoals de FIFA-ranking, je ook verwacht dat dit team effectief het vierde sterkste land ter wereld is van dat ogenblik. De Duivels hebben inderdaad de afgelopen twee, drie jaar een mooi parcours afgelegd. Maar je mag niet vergeten dat ze onderweg wel verloren hebben van (top)landen als Colombia, Argentinië, Roemenië, Japan en Engeland. Tegen toppers als Ivoorkust, Kroatië en Frankrijk werd er gelijkgespeeld.

Eigenlijk hebben de Duivels sinds 2012 maar van twee zware kleppers gewonnen: een oefenwedstrijd tegen Nederland in 2012 en de kwalificatiewedstrijd tegen Kroatië in 2013. Het merendeel van de punten op de ranking dat de Duivels hebben gescoord, hebben ze behaald tegen landen met een aanzienlijk lagere kwaliteit. Landen waarvan elk ander topvijftienland waarschijnlijk ook had gewonnen.

Alleen stonden de Duivels op zo een lage plaats op de ranking waardoor deze overwinningen een schat aan punten opleverde en ze zo dankzij twee relatief sterke jaren een stevige opmars konden maken. Een WK als reekshoofd in een zwakke poule en een haalbare kaart in de 1/8e finales verder en de Duivels staan waar ze nu staan, op de vierde plek van de FIFA-ranglijst. Niet door andere toppers te verslaan, niet door hun (met momenten) sterk voetbal maar door een reeks overwinningen tegen mindere goden.

De vierde plek op de FIFA-ranking hebben de Duivels geen windeieren gelegd: reekshoofd op het WK, reekshoofd bij de voorrondes van het EK. Alleen is er een keerzijde van deze medaille: mensen kijken naar de Duivels en verwachten ook effectief een land te zien spelen dat vierde staat op de wereldranglijst. Helaas voor mij als Belg is dit nog niet altijd het geval. De Duivels bezitten vooralsnog een enorm potentieel in tegenstelling tot landen zoals Duitsland, Colombia en Spanje, waar men spreekt van kwaliteit. Dit is dan ook de Duivelse uitdaging voor 2015 en 2016; zich ontwikkelen tot een topper die tot het einde (en met mooi voetbal) meedoet voor het EK 2016 en zo verantwoording kan afleggen voor de (misschien) overgewaardeerde vierde plaats en deze enkele plaats enkele jaren weet te behouden.

Zo moet je dan ook de FIFA-ranking lezen: landen die structureel vier tot vijf jaar hoog scoren zijn de echte toplanden van deze generatie en de rest zijn teams in opbouw, die gemakkelijker punten kunnen scoren, of teams in verval die nog teren op punten van vorige campagnes. De ware hiërarchie van de top tien hangt meer af van de vorm van de dag, dan van de punten die je de afgelopen jaren hebt gesprokkeld. De Duivels zullen waarschijnlijk op een goede dag kunnen winnen van Duitsland en op een slechte dag slaag krijgen van Nederland of Portugal. En die onvoorspelbaarheid zal de FIFA, gelukkig, nooit in een ranking kunnen plaatsen.